Την αναστολή προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών, την ανάκληση και απαγόρευση χορήγησης κανονικών αδειών αλλά και διευκολύνσεις υπαλλήλων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, συνεπάγονται για τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα, πολιτικές εξελίξεις, όπως η προκήρυξη εκλογών.
Συγκεκριμένα, όπως συνηθίζεται σε ανάλογες περιπτώσεις, προβλέπεται:
Α. Αναστολή προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών
Η απαγόρευση των προσλήψεων και μεταβολών υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων κατά την προεκλογική περίοδο ρυθμίζεται σε πάγια βάση με τις διατάξεις του άρθρου 28 του ν.2190 / 1994, προκειμένου να αποφευχθούν αρνητικά φαινόμενα, που υποβαθμίζουν τη Δημόσια Διοίκηση. Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 28 του ανωτέρω νόμου κατά το διάστημα που μεσολαβεί από την προκήρυξη των βουλευτικών εκλογών, (Π.Δ.173 / 2014, ΦΕΚ 277 Α ‘/ 31.12.2014), έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης που προκύπτει κατά το άρθρο 37 του Συντάγματος, απαγορεύεται η έκδοση πράξεων που αφορούν στο διορισμό ή στην πρόσληψη, καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή που αναφέρεται στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού των υπηρεσιών και νομικών προσώπων του άρθρου 14 παρ.1 του ν.2190 / 1994, όπως ισχύει, εκτός από τις πράξεις πειθαρχικής διαδικασίας, διαθεσιμότητας (άρθρο 100 του ν.3528 / 2007) και αργίας, καθώς και τις πράξεις που εκδίδονται σε συμμόρφωση προς δικαστική απόφαση.
Από την απαγόρευση της παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 εξαιρούνται και δεν εμπίπτουν οι μετακλητοί υπάλληλοι, το προσωπικό των υπηρεσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας, το προσωπικό του άρθρου ν 22 του. 2190/1994, όπως ισχύει, καθώς και η πρόσληψη προσωπικού για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών που δημιουργούνται από σεισμούς, πλημμύρες και πυρκαγιές μεγάλης έκτασης σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 28 του ν.2190 / 1994.
Στη γενική απαγόρευση των ανωτέρω διατάξεων δεν εμπίπτουν επίσης οι πράξεις πειθαρχικής διαδικασίας, διαθεσιμότητας (άρθρο 100 του ν.3528 / 2007), αργίας, καθώς και οι πράξεις που εκδίδονται σε συμμόρφωση προς δικαστικές αποφάσεις εκτός των περιπτώσεων για τις οποίες απαιτείται έκδοση απόφασης κατανομής του άρθρου 11 παρ.5 του ν. 3833/2010, όπως ισχύει.
Για την εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ως πράξεις υπηρεσιακών μεταβολών νοούνται οι πράξεις μετακίνησης, απόσπασης, μετάθεσης, μετάταξης, ένταξης, προαγωγών, επιλογής και τοποθέτησης προϊσταμένων όπως αυτές αναφέρονται στο Δ Μέρος του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528 / 2007 – ΦΕΚ 26 Α ‘) ή σε ειδικές διατάξεις, προκειμένου για προσωπικό που δεν υπάγεται στον Υπαλληλικό Κώδικα.
Διευκρινίζεται εκ νέου ότι η απαγόρευση της έκδοσης πράξεων που αφορούν το διορισμό ή πρόσληψη και η απαγόρευση έκδοσης οποιασδήποτε πράξης μεταβολής που αναφέρεται στην υπηρεσιακή κατάσταση του πάσης φύσεως προσωπικού, όπως προκύπτει σαφώς από τις διατάξεις της παρ. 1 σε συνδυασμό με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου και νόμου, αφορά όχι μόνο τις τελικές πράξεις αλλά και όλες τις προπαρασκευαστικές αυτών πράξεις, συμπεριλαμβανομένων και των εγκριτικών αποφάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 2 παρ. 2 της ΠΥΣ 33/06, όπως ισχύει, καθώς και των αποφάσεων κατανομής του άρθρου 11 παρ. 5 του ν. 3833/2010, όπως ισχύει, εφόσον αυτές είναι κατά νόμο αναγκαίες προϋποθέσεις για την έκδοση της τελικής πράξης της σύνθετης διοικητικής ενέργειας (πρόσληψη, μετάταξη). Δηλαδή, δεν δημοσιεύονται προκηρύξεις για πλήρωση θέσεων προσωπικού, ούτε πράξεις διορισμού. Επίσης, δεν εκδίδονται ανακοινώσεις για πρόσληψη / μετάταξη / απόσπαση προσωπικού, δεν δημοσιεύονται πίνακες επιλογής προσωπικού τακτικού ή εκτάκτου, δεν συνεδριάζουν τα Υπηρεσιακά Συμβούλια για τα θέματα που εμπίπτουν στην ανωτέρω αναστολή, δεν υπογράφονται ούτε δημοσιεύονται πράξεις διορισμού ή μετατάξεων.
Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 2190/1994, οι διαδικασίες που είχαν ήδη κινηθεί, κατά την προκήρυξη των εκλογών διακόπτονται, δηλαδή αναστέλλονται προσωρινά και συνεχίζονται αμέσως μετά τη λήξη της αναστολής.
Όσον αφορά τις πράξεις που έχουν εκδοθεί πριν από την προκήρυξη των εκλογών, δηλαδή έχουν υπογραφεί από το αρμόδιο όργανο ή όπου απαιτείται δημοσίευση, έχουν δημοσιευθεί σε Φ.Ε.Κ., δεν απαγορεύεται να εκτελεσθούν, π.χ .: δεν απαγορεύεται η ορκωμοσία και η ανάληψη υπηρεσίας, στην περίπτωση που έχει δημοσιευθεί η ατομική πράξη διορισμού / πρόσληψης / μετάταξης σε Φ.Ε.Κ. πριν την προκήρυξη των εκλογών.
Τέλος, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 28 του ν. 2190/1994, όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 17 του άρθρου 20 του ν. 2738/1999 (ΦΕΚ 180 / Α), σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις όπου απαιτείται υπηρεσιακή μεταβολή ή πρόσληψη προσωπικού κατά το άρθρο 21 του ν. 2190/1994, προκειμένου να αντιμετωπισθούν επείγουσες και σοβαρές ανάγκες της Υπηρεσίας, μπορείτε να απευθύνεστε στην Τριμελή Επιτροπή που συγκροτείται με πράξη του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας και αποτελείται από τον αρχαιότερο σύμβουλο και τους δύο αρχαιότερους παρέδρους του ίδιου δικαστηρίου.
Β. Ανάκληση και απαγόρευση χορήγησης κανονικών αδειών
Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 106 του Π.Δ. 26/2012, απαγορεύεται η χορήγηση κάθε κανονικής άδειας απουσίας σε τακτικούς δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς γενικά και τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και στο προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, στο διάστημα που μεσολαβεί από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του προεδρικού διατάγματος που ορίζει την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας (31/12/2014), μέχρι και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.
Οι κανονικές άδειες απουσίας των υπαλλήλων οι οποίες έχουν χορηγηθεί μέχρι και την ημέρα της προκήρυξης των εκλογών ανακαλούνται αυτοδικαίως, χωρίς να απαιτείται η έκδοση απόφασης της αρμόδιας αρχής και τα πρόσωπα που έχουν αυτές τις άδειες είναι υποχρεωμένα να βρεθούν στις θέσεις τους, χωρίς οποιαδήποτε ειδοποίηση.
Ωστόσο, τονίζεται ότι σε περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης, μπορεί να χορηγηθεί άδεια απουσίας σε δημοσίους υπαλλήλους και στρατιωτικούς γενικά, ύστερα από προηγούμενη έγκριση του αρμόδιου υπουργού ή του εξουσιοδοτουμένου από αυτόν οργάνου. Σε τακτικούς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης η άδεια αυτή χορηγείται ύστερα από έγκριση του αρμοδίου προς τούτο οργάνου.
Τα αρμόδια όργανα στο πλαίσιο της διακριτικής τους ευχέρειας θα πρέπει να προβούν στην ουσιαστική εκτίμηση της επικαλούμενης ανάγκης και να αποφανθούν σχετικά με τη χορήγηση κανονικής άδειας ή την μη αναστολή της ήδη χορηγηθείσας άδειας.
Γ. Διευκολύνσεις για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος
Από το συνδυασμό των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 106 του Π.Δ. 26/2012 και της παρ. 1 του άρθρου 50 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007) προκύπτει ότι, στους τακτικούς υπαλλήλους του δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, χορηγείται ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Ο χρόνος της άδειας αυτής δεν συνυπολογίζεται στο χρόνο της κανονικής άδειας που δικαιούνται οι υπάλληλοι αυτοί, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.
Ειδικότερα, για τη μετάβαση στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος θα χορηγηθεί ειδική άδεια ως εξής:
Για τους υπαλλήλους για τους οποίους δεν εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
α. Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 έως 200 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
β. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.
γ. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
δ. Όσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Για τους υπαλλήλους για τους οποίους εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:
α. Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
β. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
γ. Όσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.
Με την ίδια διαδικασία και προϋποθέσεις είναι δυνατό να χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας.
Οι υπάλληλοι που θα κάνουν χρήση της εν λόγω ειδικής εκλογικής άδειας υποχρεούνται όπως προσκομίσουν στην οικεία υπηρεσία Διοικητικού – Προσωπικού του φορέα όπου υπηρετούν, βεβαίωση αρμοδίου οργάνου, από την οποία θα προκύπτει ρητώς η συμμετοχή τους στις εκλογές.
Σε υπηρεσίες στις οποίες λόγω της αποστολής και λειτουργίας τους θα υπάρξουν τυχόν ιδιαίτερες δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση επειγουσών αναγκών του κοινωνικού συνόλου (π.χ. νοσηλευτικά ιδρύματα, λιμένες, τελωνειακοί σταθμοί κλπ) η χρήση της ευχέρειας αυτής θα πρέπει να γίνεται με απόλυτη φειδώ, όσον αφορά τον αριθμό των ημερών άδειας.