Προκαλεί εντύπωση ακόμα και τώρα, εδώ που φτάσαμε να προβάλλεται από τους πλέον υπεύθυνους πολιτικούς παράγοντες ότι με το κλείσιμο της αξιολόγησης θα πάρει ξαφνικά μπροστά η οικονομία, ότι είναι τα τελευταία μέτρα, ακόμα και ότι τελειώνουμε με τα μνημόνια.
Το χειρότερο δεν είναι μόνον ότι τέτοιες θέσεις είναι απλά σχεδόν εκτός πραγματικότητας με βάση τα σημερινά δεδομένα.
Είναι και ότι δε διατυπώνονται στη βάση ενός σχεδίου που ρεαλιστικά θα προσπαθούσε να αντιστρέψει τις οδυνηρές συνέπειες από την εφαρμογή των νέων μέτρων.
Είναι και ότι δε διατυπώνονται καν ως ευχή, αλλά το χειρότερο ως μαθηματική βεβαιότητα που θα προκύψει ως αυτονόητη συνέχεια μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης. Είναι ότι στηρίζονται και πάλι στην πατροπαράδοτη συνταγή της συνθηματολογίας.
Ποιος τα πιστεύει όμως αυτά τώρα πια;
Αναμφισβήτητα η αξιολόγηση, παρά την καθυστέρηση θα είναι μια θετική εξέλιξη. Ένα θετικό σινιάλο που θα μπορούσε να βοηθήσει σε μια αργή σταδιακή πορεία ανάκαμψης.
Και αυτό γιατί θα μπουν νέα κεφάλαια για να αντιμετωπιστούν οι άμεσες ανάγκες του κράτους, θα βοηθήσει τις τράπεζες για να λειτουργήσουν πιο ομαλά και να αρθούν κάποια στιγμή αργότερα οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls), που μπορούν να δώσουν στη συνέχεια ώθηση στις επενδύσεις. Θα συμβάλει θετικά στη ρευστότητα. Μια καλή συμφωνία για το χρέος θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει την οικονομία να «αναπνεύσει» καλύτερα.
Από αυτά όμως, μέχρι ότι θα έρθει αυτόματα η ανάπτυξη (ή και η απογείωση) και ότι τελειώνουν τα δύσκολα, η απόσταση είναι μεγάλη.
Οι όποιες θετικές εξελίξεις, για να προκύψουν πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Δεν αρκούν τα σινιάλα.
Η προσδοκία για την ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε νέες επενδύσεις.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιος θα επενδύσει με αυτήν την καταιγίδα των μέτρων που διαχρονικά γίνεται όλο και χειρότερη αναβαθμιζόμενη σε θύελλα, κλπ;
Για να επενδύσει κάποιος χρειάζεται ένα καλό περιθώριο κέρδους, χρειάζεται θετικές προοπτικές, πολιτική και οικονομική σταθερότητα, επίσης σταθερό φορολογικό, ασφαλιστικό – εργασιακό περιβάλλον για να μπορεί ο ίδιος αλλά και οι πελάτες – καταναλωτές του να λειτουργούν ομαλά και να προγραμματίζουν με σχετική ασφάλεια τη ζωή τους.
Χρειάζεται οι θεσμοί να λειτουργούν αποτελεσματικά, ο επενδυτής να έχει να αντιμετωπίσει ένα κράτος που τον βλέπει φιλικά και όχι σαν εχθρό, να αποδίδεται γρήγορά δικαιοσύνη και πολλά άλλα.
Χρειάζονται πράξεις και όχι λόγια!
Τι από όλα αυτά ισχύουν και τι θα αλλάξει αμέσως μετά την αξιολόγηση; Το πιθανότερο απολύτως τίποτα.
Υπάρχει πρόθεση να αλλάξει; Εξαιρετικά αμφίβολο αν κρίνει κανείς ότι για παράδειγμα χρειάστηκαν σχεδόν 70 ημέρες για να ξεκινήσει η απελευθέρωση της σιδηροδρομικής γραμμής με ζημιά εκατομμυρίων για επιχειρήσεις, εργαζόμενους και τη χώρα. Το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο και απαιτούνται αλλαγές.
Διαφορετικά, οι υποσχέσεις για άμεση ανάπτυξη και αλλαγή κλίματος θα είναι γράμμα κενό περιεχομένου. Θα διατυπώνονται ανέξοδα προσπαθώντας απλά να χρυσώσουν το χάπι από τον καταιγισμό των μέτρων.
Και μετά θα έρθουν νέα μέτρα, ο κόφτης και μια χαμογελαστή δήλωση για αυταπάτες και καθαρίσαμε, μάλλον μία και καλή…
* Οικονομολόγος, δημοτικός σύμβουλος δήμου Θηβαίων