Τη γνωστή μέθοδο του «πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι» (και μάλιστα με τσεκούρι) ακολουθεί ο υπουργός Υποδομών Μάκης Βορίδης προκειμένου να λύσει το υπαρκτό πρόβλημα, σύμφωνα και με την Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου*, την οποία δημοσίευσε κατ' αποκλειστικότητα την περασμένη Τρίτη ηaftodioikisi.gr. (για την αντίδραση της ΚΕΔΕ, εδώ).
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 35, στο (άσχετο) νομοσχέδιο «Ρύθμιση λειτουργίας της ταχυδρομικής αγοράς, θεμάτων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και άλλες διατάξεις» (Ν. 4053/2012,ΦΕΚ 44/7.3.2012/τ. Α'), μπλοκάρει τη δυνατότητα, κυρίως, των δήμων να προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις έργων για μικρά ποσά (μέχρι 20.000 ευρώ) και να παρεμβαίνουν για την άμεση αντιμετώπιση προβλημάτων και την εκτέλεση μικροεπισκευών σε σχολεία, στην αγροτική οδοποιία κ.λπ.
Αποτέλεσμα, όπως λένε οι ίδιοι οι δήμαρχοι, αφενός να μην μπορούν να παρέμβουν άμεσα για την εξυπηρέτηση των δημοτών τους αλλά και να αδυνατούν να εκτελέσουν τους προϋπολογισμούς και τα τεχνικά τους προγράμματα, τα οποία συντάχθηκαν βάσει της παρεχόμενης δυνατότητας απευθείας αναθέσεων μικρών έργων.
Το άρθρο 35
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο: «Η απευθείας ανάθεση ή διαγωνισμός μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων επιχειρήσεων ως τρόπος επιλογής εργοληπτικής επιχείρησης για την κατασκευή δημόσιου έργου αποτελεί εξαιρετική διαδικασία και επιτρέπεται μόνο» σε απόρρητα ή ειδικά έργα.
Τι ισχύει σήμερα
Οι εργασίες συντήρησης και τα έργα, όπως αναφέρονται στο άρθρο 9 παρ Ε του Π.Δ. 171/87 που περιλαμβάνονταν στο άρθρο 28 του Ν. 3669/08, αποτέλεσαν μέχρι τώρα ένα σημαντικό εργαλείο για την εύρυθμη λειτουργία των δήμων, δεδομένου ότι ο κάθε ΟΤΑ μπορούσε άμεσα να επεμβαίνει και να εκτελεί μικροεπισκευές και έργα συντήρησης σε σχολεία, δημοτικά κτήρια, αγροτικούς δρόμους κ.λπ., ασχέτως του «εργαλείου» που του δινόταν στα «χέρια» και έκανε κακή διαχείριση, διότι:
- για έργα προϋπολογισμού μέχρι 10.271,46 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) δεν απαιτούνταν δημοπρασία
- για έργα μέχρι του ποσού των 5.869,41 (πλέον ΦΠΑ) απαιτούνταν μόνο τεχνική περιγραφή και η ανάθεση γινόταν με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής.
- για εργασίες συντήρησης μέχρι του ποσού των 20.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) δινόταν η δυνατότητα ανάθεσης του έργου με απόφαση δημάρχου με προφανή στόχο την άμεση και απρόσκοπτη εκτέλεση του.
Κομήτσας: Πρέπει να διευκρινιστούν
εάν εξαιρούνται αναθέσεις και ποιες
εάν εξαιρούνται αναθέσεις και ποιες
Μιλώντας στην aftodioikisi.gr, ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας και δήμαρχος Κιλελέρ Ρίζος Κομήτσας, ο οποίος και ανέδειξε το θέμα, τόνισε ότι «αυτό το άρθρο πλήττει άμεσα τον τεχνικό προγραμματισμό, αλλά και τον προϋπολογισμό των δήμων, ενώ δίνει ένα σημαντικό πλήγμα και στους χιλιάδες μικροεπαγγελματίες που "συνυπάρχουν" με τα έργα αυτά, καθώς πλέον θα τα αναλαμβάνουν μεγάλες εταιρείες».
«Με την κατάργηση των ανωτέρω διατάξεων δίδεται ένα ισχυρό πλήγμα στη λειτουργία των δήμων, κυρίως των περιφερειακών, αφού καθίσταται αδύνατη η ταχεία παρέμβαση των δημοτικών αρχών και των δημοτικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση ακόμη και των μικρότερων προβλημάτων στο αντικείμενο ευθύνης τους, πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για δήμους, σαν τον Κιλελέρ, με τους τόσους αγροτικούς δρόμους».
Όπως σημείωσε, «δε διευκρινίζει ποια μικρά έργα εξαιρούνται, άρα θα πρέπει να υπάρξει σχετική διευκρίνιση», και μάλιστα όπως αποκαλύπτει, «το συγκεκριμένο άρθρο μπήκε ερήμην της ΚΕΔΕ και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μίλησα με δεκάδες συναδέλφους, αλλά κανείς δεν ήξερε τίποτε».
Επιστολή προς Πρωθυπουργό
Σε επιστολή του, μάλιστα, προς τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, ο Ρ. Κομήτσας, πέραν των προαναφερομένων, του επισημαίνει πως «με τις διατάξεις που εισάγει το άρθρο 35 του Ν. 4053/2012, οι δήμοι πέραν του ότι δε θα μπορέσουν να εκτελέσουν τους Προϋπολογισμούς και τα Τεχνικά τους Προγράμματα, τα οποία συντάχθηκαν βάσει της παρεχόμενης δυνατότητας απευθείας αναθέσεων μικρών έργων με στόχο τις άμεσες και στοχευμένες παρεμβάσεις και μικροεπισκευές, θα αδυνατούν, πλέον, να λύσουν σε λογικό χρόνο και τα μικρότερα των προβλημάτων, ακόμη και σε τομείς όπου η ταχεία παρέμβαση κρίνεται επιτακτική, όπως στα σχολεία κ.λπ.».
Μάλιστα, φέρνοντας ως παράδειγμα το δήμο του, υπογραμμίζει ότι «είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλούς περιφερειακούς δήμους, όπως, λ.χ., στο Δήμο Κιλελέρ, υφίσταται ένα εκτεταμένο δίκτυο των αγροτικών δρόμων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε περίοδο αιχμής από πλήθος αγροτών και πρέπει να είναι επαρκώς συντηρημένοι. Με το νέο καθεστώς ο προγραμματισμός για τη συντήρηση της αγροτικής οδοποιίας θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον ένα εξάμηνο πριν την έναρξη της εκάστοτε καλλιεργητικής περιόδου (είναι ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση των διαδικασιών δημοπρασίας-μελέτη, δημοσιεύσεις, δημοπρασία, ενστάσεις, τελεσιδικία, σύμβαση) κάτι που επί της ουσίας είναι φύσει αδύνατο, καθώς η κατάσταση των αγροτικών δρόμων συναρτάται με τις καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, και δεν μπορούν οι δήμοι να γνωρίζουν εκ των προτέρων σε ποιες περιπτώσεις και ποιοι θα είναι οι δρόμοι που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα και θα πρέπει να συντηρηθούν.
»Ένα άλλο παράδειγμα για τα προβλήματα, που εγείρει το νέο καθεστώς στη λειτουργία των Δήμων, αφορά στην ανάγκη εκτέλεσης μικροεπισκευών στα σχολεία και σε άλλες δομές τις οποίες έχουν υπό την ευθύνη τους. Με το νέο πλαίσιο, εάν χαλάσει το καζανάκι στην τουαλέτα κάποιας σχολικής μονάδας (κόστος επισκευής 30 ή 50 ευρώ), οι μαθητές θα πρέπει να περιμένουν επί μήνες για τη δημοπράτηση του έργου, ώστε να επιλεγεί ο ανάδοχος που θα πάει στο σχολείο για να επισκευάσει τη βλάβη στο καζανάκι».
Και συνεχίζει: «Εκτιμούμε ότι με τις διατάξεις που εισάγει το άρθρο 35 του Ν. 4053/2012, οι δήμοι πέραν του ότι δε θα μπορέσουν να εκτελέσουν τους προϋπολογισμούς και τα τεχνικά τους προγράμματα, τα οποία συντάχθηκαν βάσει της παρεχόμενης δυνατότητας απευθείας αναθέσεων μικρών έργων με στόχο τις άμεσες και στοχευμένες παρεμβάσεις και μικροεπισκευές, θα αδυνατούν, πλέον, να λύσουν σε λογικό χρόνο και τα μικρότερα των προβλημάτων, ακόμη και σε τομείς όπου η ταχεία παρέμβαση κρίνεται επιτακτική, όπως στα σχολεία κ.λπ.».
«Κατόπιν τούτων, θεωρούμε ότι προκύπτει με σαφήνεια η ανάγκη άμεσου επαναπροσδιορισμού του νομικού πλαισίου που διέπει το σκέλος των απευθείας αναθέσεων έργων από του δήμους, προκειμένου να μπορέσουν να εκτελέσουν τους προϋπολογισμούς και τα τεχνικά τους προγράμματα και να είναι σε θέση να δίνουν άμεσα και σωστά λύσεις στην αντιμετώπιση μικροπροβλημάτων και στην εκτέλεση έργων μικρής κλίμακας και κόστους αλλά μείζονος σημασίας για τις τοπικές κοινωνίες», καταλήγει στην επιστολή του ο δήμαρχος Κιλελέρ.
* ΕΔΩ