Με την υπ΄ αρ. 26/2016 η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έκρινε ότι είναι μη νόμιμη η ανακοίνωση από τις εισπρακτικές εταιρείες «σε τρίτο - µη οφειλέτη» όπως είναι συγγενικά και φιλικά πρόσωπα, στοιχείων που αποκαλύπτουν ότι ο οφειλέτης αναζητείται από την εισπρακτική εταιρεία προφανώς για ληξιπρόθεσμη οφειλή του.
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν μια η εταιρία «ΜΕΛΛΟΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ» απέστειλε ερώτηµα προς την Αρχή, προκειµένου, µεταξύ των άλλων, να κριθεί εάν, στην περίπτωση που στην τηλεφωνική κλήση από Εταιρία Ενημέρωσης Οφειλετών προς τον οφειλέτη απαντά τρίτο πρόσωπο (π.χ. οικείος του οφειλέτη και όχι ο ίδιος), µπορεί και µε ποια νοµική βάση να καταγράφεται το περιεχόµενο της συνοµιλίας µε το τρίτο πρόσωπο, και σε καταφατική περίπτωση, µε ποιον τρόπο πρέπει να ενηµερώνεται ο τρίτος για την καταγραφή της συνοµιλίας αυτής (η οποία ουσιαστικά αφορά στην αναζήτηση του οφειλέτη), ώστε να µην θίγεται ο οφειλέτης µε την έµµεση αποκάλυψη στο τρίτο πρόσωπο (π.χ. οικείο του, συγγενικό ή φιλικό του πρόσωπο) της ύπαρξης ληξιπρόθεσµης οφειλής του...
Η Αρχή αποφάνθηκε τότε πως «ο καλών οφείλει να ενηµερώνει τόσο για την ιδιότητά του (εταιρία ενηµέρωσης ή δανειστής) και τα λοιπά στοιχεία που προβλέπονται στο ν. 3758/2009 όσο και το γεγονός της καταγραφής πριν από την έναρξη κάθε επικοινωνίας από οποιοδήποτε πρόσωπο και αν απαντηθεί η κλήση, δηλαδή είτε αυτή απαντηθεί από τον ίδιο τον οφειλέτη είτε από τρίτο πρόσωπο (άρθρα 6 παρ. 2 και 8 παρ. 2 του ν. 3758/2009 σε συνδυασµό µε άρθρο 4 παρ. 3 του ν. 3471/2006). Η καλούσα εταιρεία οφείλει καταρχάς να βεβαιωθεί για την ταυτότητα του καλούµενου, δηλαδή αν πρόκειται για τον ίδιο τον οφειλέτη ή τρίτο πρόσωπο, και µόνον στην πρώτη περίπτωση να προβεί σε ενηµέρωση σχετικά µε την οφειλή, ενώ στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να διακόψει τη συνοµιλία. Ειδικότερα, στην τελευταία περίπτωση πρέπει να αποκαλύπτονται στο τρίτο πρόσωπο µόνο όσα στοιχεία είναι αναγκαία για τον σκοπό της ενημέρωσής του σχετικά µε την καταγραφή.
Έτσι η «Μέλλον» κατέγραφε τις συνομιλίες, ακόμα και όταν δεν απαντούσε ο ίδιος ο οφειλέτης, συμμορφούμενη με την παραπάνω απάντηση, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο θα ενημερώνονται οι τρίτοι για την καταγραφή της κλήσης χωρίς να αποκαλύψουν σε αυτούς τον σκοπό του τηλεφωνήματος. Έτσι η αιτούσα εταιρεία υπέβαλε αίτηµα για άδεια της Αρχής για ενηµέρωση των τρίτων - µη οφειλετών δια του Τύπου, εµµένοντας στον ισχυρισµό ότι η όποια ενηµέρωση αυτών (δηλ. των τρίτων - µη οφειλετών) για το γεγονός και το σκοπό της καταγραφής, αν γίνει κατά την έναρξη της τηλεφωνικής επικοινωνίας παραβιάζει το δικαίωµα στην προστασία προσωπικών δεδοµένων του οφειλέτη, διότι δεν µπορεί να αποφευχθεί η έστω έµµεση αποκάλυψη σε τρίτο κρίσιµων δεδοµένων του (αφού και µε µόνη την αναφορά της επωνυµίας του καλούντος που πραγµατοποιεί την καταγραφή και την αναζήτηση του οφειλέτη για προσωπική του υπόθεση µοιραία αποκαλύπτεται ότι αναζητείται ο οφειλέτης από ΕΕΟ για ληξιπρόθεσµη οφειλή του) καθ’ υπέρβαση της αρχής της αναλογικότητας σε σχέση µε το σκοπό της επικοινωνίας, που είναι η τηλεφωνική ανεύρεση του οφειλέτη.
Συνδυάζοντας μια σειρά από διατάξεις που καθιστούν σαφές πως η όποια ενημέρωση για ληξιπρόθεσμες οφειλές πρέπει να απευθύνεται μόνο προς τον ίδιο τον οφειλέτη, υποστηρίζεται από την Αρχή πως το ζήτηµα της νοµιµότητας καταγραφής του περιεχοµένου της τηλεφωνικής επικοινωνίας ΕΕΟ µε τρίτα πρόσωπα - µη οφειλέτες, για τους σκοπούς ελέγχου της επικοινωνίας αυτής, θα πρέπει να επιλυθεί µε τις ειδικότερες διατάξεις του ν. 3758/2009 δεν έχει ρητή πρόβλεψη για την καταγραφή του περιεχοµένου της συνοµιλίας µε τρίτους, παρά µόνο µε τον οφειλέτη (βλ. άρθρο 8 παρ. 2).
Περαιτέρω, επισηµαίνεται στην απόφαση ότι πάγια θέση της Αρχής αποτελεί το ότι επιµέρους ειδικότεροι νόµοι (όπως είναι ο ν. 3758/2009) θα πρέπει να ερµηνεύονται υπό το πρίσµα του ατοµικού δικαιώµατος της προστασίας των προσωπικών δεδοµένων (άρθρο 9Α του Σ.) και της οµοίως συνταγµατικά κατοχυρωµένης (άρθρο 25 του Σ.) αρχής της αναλογικότητας υπό την ειδικότερη έκφανση της αναγκαιότητας που αποτελεί και βασική αρχή του δικαίου της προστασίας των προσωπικών δεδοµένων.
Λαµβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο ότι πρέπει να γίνει δεκτό ότι η ανακοίνωση σε τρίτο - µη οφειλέτη του συνόλου των στοιχείων που επιβάλλει ο ν. 3758/2009 για την ενηµέρωση του οφειλέτη δεν είναι νόµιµη. Μάλιστα, δεδοµένου ότι τα ζητήµατα, εάν µπορεί να καταγράφεται το περιεχόµενο της τηλεφωνικής συνοµιλίας ΕΕΟ µε τρίτο - µη οφειλέτη, που γίνεται για το σκοπό τηλεφωνικής ανεύρεσης του οφειλέτη, και σε καταφατική περίπτωση µε ποιον τρόπο πρέπει να ενηµερώνεται ο τρίτος - µη οφειλέτης για την καταγραφή της συνοµιλίας (ώστε µην θίγεται ο οφειλέτης), είναι µείζονος σηµασίας, η Αρχή παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολοµέλεια, προκειµένου να αποφανθεί επί των ανωτέρω ζητηµάτων που αφορούν το πλαίσιο νόµιµης λειτουργίας του κλάδου των Εταιριών Ενημέρωσης Οφειλετών.
Διαβάστε ολόκληρη την Απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων εδώ.
