Του ΝIΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠIΔΗ
(filippidis@paragogi.net)
Σε χρονιά γενναιόδωρης ανταμοιβής των φανατικών της καλλιέργειας βαμβακιού εξελίσσεται η φετινή. Λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη της νέας εκκοκκιστικής περιόδου, οι πιστοί του «λευκού χρυσού» βλέπουν τις αποδόσεις στα χωράφια τους, ελέω και των καλών καιρικών συνθηκών, να σπάνε κάθε ρεκόρ, ενώ και οι τιμές σε σχέση με την περυσινή καταστροφική χρονιά εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσουν ακόμα και τα επίπεδα του 2011.
Στο καλό κλίμα συντελούν οι προβλέψεις της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής Βαμβακιού (ICAC), που βλέπει τον διεθνή δείκτη τιμών βάμβακος «Cotlook A Index» να… σκαρφαλώνει από τα 88 σεντς ανά λίβρα σε πάνω από 1 δολάριο ανά λίβρα, αλλά και οι θετικές εκτιμήσεις της εγχώριας νηματουργίας που είδε στο πρώτο εξάμηνο του 2013 να αυξάνεται κατά 20% η παραγωγή της, λόγω των αυξημένων παραγγελιών από τις ευρωπαικές χώρες.
Αποτέλεσμα όλων αυτών των θετικών ενδείξεων είναι ότι οι περισσότεροι παράγοντες του χώρου βλέπουν τιμές, τουλάχιστον στην αρχή της περιόδου, άνω των 50 λεπτών των κιλό, από 37 έως 42 λεπτών πέρυσι, ενώ κάποιοι πιο αισιόδοξοι δεν θα απέκλειαν και επίπεδα τιμών ανάλογα του 2011, όταν οι τιμές του σύσπορου είχαν ξεπεράσει τα 60 λεπτά το κιλό.
Η γενική εικόνα δείχνει, πέραν των αυξημένων αποδόσεων και της καλής ποιότητας, μείωση της παραγωγής τουλάχιστον κατά 20% λόγω του περυσινού… πατατράκ με τις τιμές και την περιπέτεια με τις προσβολές από το πράσινο σκουλήκι, γεγονότα που οδήγησαν πολλούς παραγωγούς σε άλλες καλλιέργειες.
Οι περισσότεροι παραγωγοί που έβαλαν και φέτος βαμβάκι, θεωρούν τη φετινή χρονιά καθοριστική για το μέλλον της καλλιέργειας και μεταφέρουν μεγάλο μέρος της ευθύνης στους εκκοκκιστές, καθώς εάν επιμείνουν στην περυσινή τους τακτική της συγκράτησης των τιμών, τότε η καλλιέργεια θα οδηγηθεί σε πλήρη μαρασμό, λόγω της ακόμα μεγαλύτερης μείωσης των καλλιεργούμενων στρεμμάτων.
Το βλέμμα στο σκουλήκι
Την ίδια ώρα, με το άγχος πιθανών προσβολών από το πράσινο σκουλήκι ζουν οι βαμβακοπαραγωγοί. Μέχρι στιγμής, πέραν κάποιων προβλημάτων σε περιοχές της Λάρισας, στις υπόλοιπες βαμβακοπαραγωγικές περιοχές η κατάσταση είναι καλή.
Τις τελευταίες μέρες, μόνο, παρατηρήθηκε μια αύξηση του αριθμού των συλλήψεων στις παγίδες του πράσινου σκουληκιού στον Έβρο, σύμφωνα με το τρίτο τακτικό δελτίο προγράμματος γεωργικών προειδοποιήσεων φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
Όπως καταγράφουν οι γεωπόνοι του Κέντρου, οι πρώιμες βαμβακοφυτείες της περιοχής του Έβρου βρίσκονται στο τέλος της καρποφορίας, ενώ οι όψιμες, που είναι περίπου το 10% βρίσκονται στο 40-50% της καρποφορίας.
Βρισκόμαστε ήδη στη δεύτερη γενιά του πράσινου σκουληκιού και ο αριθμός των συλλήψεων είναι μικρότερος και με περίπου δέκα ημέρες καθυστέρηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Οι βαμβακοκαλλιεργητές πρέπει να ελέγχουν τις φυτείες τους κάθε δυο-τρεις μέρες και μόνο εάν διαπιστώσουν πέντε ζωντανά σκουλήκια στις 100 κορυφές θα πρέπει να προβούν άμεσα σε χημική καταπολέμηση.
Φυτείες με αυξημένο κίνδυνο προσβολής από το πράσινο σκουλήκι είναι οι όψιμες φυτείες, που έχουν ακόμη χτένια και λουλούδια στην κορυφή.
Φυτείες με καρύδια στην κορυφή έχουν πολύ μικρότερο κίνδυνο προσβολής.
Οι ψεκασμοί πρέπει να γίνονται είτε αργά το απόγευμα είτε πολύ νωρίς το πρωί με τα εγκεκριμένα εντομοκτόνα και ακολουθώντας τις οδηγίες που αναγράφονται στις ετικέτες των συσκευασιών.
Άσκοποι ψεκασμοί ή προληπτικοί εξοντώνουν τα ωφέλιμα έντομα που βρίσκονται στις βαμβακοφυτείες και πιθανόν να υπάρξουν προβλήματα αργότερα από άλλους εχθρούς (αφίδες, τετράνυχος), οι οποίοι προς το παρόν ελέγχονται.
Παρά τη διατήρηση σε υψηλά επίπεδα των αποθεμάτων, η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή Βαμβακιού βλέπει αύξηση της τιμής του προϊόντος διεθνώς, λόγω των εξελίξεων στην Κίνα.
Όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση της ICAC, η παγκόσμια βιομηχανία βάμβακος τα επόμενα χρόνια θα καθορίζεται από τις εκάστοτε αποφάσεις της κυβέρνησης της Κίνας, γεγονός που οφείλεται στο πρόγραμμα ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγής και στην πολιτική των υψηλών αποθεμάτων.
Να σημειωθεί ότι η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα συνεχίσει και το 2013-2014 το πρόγραμμα στήριξης των εθνικών αποθεμάτων στο βαμβάκι (ενίσχυση προς τους αγρότες με 20.400 γουάν ανά τόνο από το εθνικό απόθεμα), με στόχο τα αποθέματα της χώρας να ανέλθουν μετά ένα έτος σε 12 εκατ. τόνους. Αυτό σε συνδυασμό με την εκτίμηση της ICAC που αναφέρει ότι τα παγκόσμια αποθέματα στο τέλος της εμπορικής περιόδου 2013-2014 θα κυμανθούν στα 19,8 εκατ. τόνους, θα έχει ως αποτέλεσμα μόλις τα 8 εκατ. τόνοι να είναι διαθέσιμα στην παγκόσμια αγορά εκτός της Κίνας.
Ως εκ τούτου, αναμένεται αύξηση στο διεθνή δείκτη τιμών βάμβακος «Cotlook A Index» από 88 σεντς ανά λίβρα σε πάνω από 1 δολάριο ανά λίβρα.
Τέλος, οι προβλέψεις της ICAC αναφέρουν ότι η παραγωγή βάμβακος στην Κίνα για το 2013-2014 αναμένεται να είναι αμετάβλητη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, ενώ αντίστοιχα η παραγωγή στην Ινδία αναμένεται να αυξηθεί κατά μερικές εκατοντάδες χιλιάδες τόνους, λόγω της καλής εποχής των μουσώνων. Η παραγωγή στις ΗΠΑ αναμένεται να μειωθεί εξαιτίας του ξηρού καιρού και των υψηλών τιμών του καλαμποκιού και της σόγιας. Στο Πακιστάν, στη Βραζιλία, στο Ουζμπεκιστάν και στις υπόλοιπες χώρες αναμένεται η παραγωγή να κυμανθεί στα επίπεδα του 2012-2013.
Συνολικά, η παγκόσμια παραγωγή την περίοδο 2013-14 προβλέπεται να ανέλθει στους 25,6 εκατ. τόνους, την ίδια ώρα που η παγκόσμια κατανάλωση υπολογίζεται να φτάσει τους 24 εκατ. τόνους.
Τα παγκόσμια αποθέματα στο τέλος της περιόδους εκτιμώνται ότι θα φτάσουν σε 19,8 εκατ. τόνους. Η παγκόσμια παραγωγή έτσι θα ξεπεράσει την κατανάλωση αθροιστικά κατά 11 εκατ. τόνους, από το 2010-2011 μέχρι το τέλος του 2013-2014 και θα καταλήξει στο διπλασιασμό των παγκόσμιων αποθεμάτων μέσα σε 4 περιόδους.
Ανακάμπτουν οι κλωστές;
Ενδείξεις ζωής για τη συρρικνωμένη, σε έξι μόνο εταιρείες και ταλαιπωρημένη από τον ανταγωνισμό από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, εγχώρια κλωστοϋφαντουργία καταγράφει στα τελευταία της στοιχεία η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Μετά από πολλά χρόνια συνεχούς πτώσης της ζήτησης, κατέγραψε στο πρώτο εξάμηνο του 2013 αύξηση στην παραγωγή της κατά 19,4%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012.
Η εξέλιξη αποδόθηκε από επιχειρηματίες του κλάδου στην αυξημένη ζήτηση από τις άλλες ευρωπαϊκές ευρωπαϊκές αγορές, λόγω της «στροφής» μεγάλων πελατών από παραγωγούς χωρών του τρίτου κόσμου σε Έλληνες παραγωγούς νημάτων, κυρίως για ποιοτικούς λόγους. Μάλιστα, οι ίδιοι επιχειρηματίες εκτιμούν οτι η αύξηση της παραγωγής το τρέχον έτος θα μπορούσε να ήταν πολλαπλάσια, αν υπήρχαν οι ίδιοι όροι ανταγωνισμού με τους άλλους Ευρωπαίους νηματουργούς, αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα το ενεργειακό κόστος και το κόστος του χρήματος το οποίο παραμένει στην Ελλάδα πολύ υψηλότερο από εκείνο των άλλων Ευρωπαίων ανταγωνιστών.
