Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Θωμάς Κιούσης: Η μεσαία τάξη στο προσκήνιο


Ο ξαφνικός προεκλογικός εναγκαλισμός της μεσαίας τάξης το τελευταίο διάστημα για να αποκομιστούν πολιτικά οφέλη, φαίνεται ότι δεν είναι πειστικός και δεν έχει μέχρι τώρα τα προσδοκώμενα πολιτικά αποτελέσματα.

Εξαγγελίες μέτρων δικαίωσης για τις θυσίες, δηλώσεις αναγνώρισης της προσφοράς, καθώς και για «επέκταση της ταξικής μεροληψίας και για τη μεσαία τάξη», αντιμετωπίζονται τουλάχιστον με επιφυλακτικότητα.

Η μη ενιαία εκπροσώπηση, η πολιτική δηλαδή διασπορά της μεσαίας τάξης σε όλους τους πολιτικούς χώρους, η χρονική συγκυρία λίγο πριν τις εκλογές και τα αντισώματα που πολλοί αναπτύσσουν στις προεκλογικές εξαγγελίες, καθώς και το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία έχει ήδη αποφασίσει πώς θα κινηθεί στις εκλογές, παίζουν ρόλο για τη διαμόρφωση αυτής της στάσης.

Μέχρι τώρα είχαν γίνει πάντως ακριβώς τα αντίθετα. Η μεσαία τάξη ήταν διαρκώς με το χέρι στην τσέπη και μέσα από τις ακολουθούμενες πολιτικές με την πληθώρα των φόρων και τις συνεχείς περικοπές ήταν εμφανής η κοινωνική της απομόνωση και η οικονομική της αφαίμαξη με συνέπεια την οικονομική και την αριθμητική της συρρίκνωση.

Χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε «λουκέτο». Ανάμεσα στα πολλά παραδείγματα, μια ενδεικτική και συμβολική περίπτωση αποτελεί η περικοπή για πρώτη φορά του πολυτεκνικού επιδόματος. Μια οικογένεια τριτέκνων αν δουλεύουν και οι δύο γονείς θεωρείται προνομιούχος. Δε δικαιούται το επίδομα τέκνων, άσχετα με τα δάνεια, τους φόρους και τις άλλες υποχρεώσεις, την οικονομική της συνεισφορά, αλλά και με το τεράστιο πρόβλημα υπογεννητικότητας που αντιμετωπίζει η χώρα. Όλα αυτά για μια υπόθεση λίγων εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό και εν μέσω υποσχέσεων τότε της αρμόδιας υπουργού, «ότι κάτι θα βρούμε» τους αμέσως επόμενους μήνες μετά τις εξαγγελίες των περικοπών, προκειμένου αυτές να αντισταθμιστούν, χωρίς ποτέ να «βρεθεί» όμως κάτι.

Το ενδιαφέρον για τη μεσαία τάξη θα έπρεπε να ήταν πραγματικό, ειλικρινές, έγκαιρο και διαρκές. Να είχε αναγνωριστεί έμπρακτα ότι ως εβρισκόμενη άλλωστε στο «μέσο», ο ρόλος της είναι ενωτικός για την κοινωνία και οποιοδήποτε εγχείρημα παραγωγικής και οικονομικής εν γένει ανασυγκρότησης περνά μέσα από αυτήν.

Περιμένουνε από αυτήν επενδύσεις, να συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης, των εισοδημάτων και της κατανάλωσης.

Να μην περιορίζεται δηλαδή στο ρόλο του αιμοδότη με τη συνεχή φορολογική αφαίμαξη για να βγουν τα πλεονάσματα και η παροχή επιδομάτων. Να λειτουργήσει δημιουργικά και να συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της χώρας.

Σε αυτήν την περίπτωση, η προοπτική δεν μπορεί να είναι βέβαια η επιστροφή στον καταναλωτισμό με δανεικά και η επιδίωξη ευημερίας που θα στηρίζεται σε μια σαθρή οικονομική βάση όπως είχαμε πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Μπορεί να υπάρξει εξορθολογισμός, ιεράρχηση, απόσταση από τον λαϊκισμό, αλλά και από ένα αναχρονιστικό και χρεοκοπημένο κρατικοδίαιτο μοντέλο διακυβέρνησης, για το οποίο απλά θα αναζητούνται οι χρηματοδότες της διατήρησής του.

Απαιτούνται δίκαιες αναπτυξιακές πολιτικές, που να αναγνωρίζουν το ρόλο, τη δυναμική και τη συμβολή όλων - φυσικά μεταξύ αυτών και της μεσαίας τάξης - στη διαμόρφωση μιας καλύτερης προοπτικής και την οικοδόμηση μιας σύγχρονης ανεπτυγμένης χώρας.

* Οικονομολόγος, δημοτικός σύμβουλος δήμου Θηβαίων