Στην αναθεώρηση πολλών απόψεων που αφορούν τη μυκηναϊκή Θήβα, την πόλη στην οποία αφιέρωσε 30 χρόνια ανασκαφικής εργασίας και έρευνας, θα επικεντρωθεί... ο δρ. Βασίλης Αραβαντινός, Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων, στη διάλεξη στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134-136).
Με τίτλο ομιλίας «Η Θήβα των Μυκηναίων ανάκτων: Μύθος και αρχαιολογία», ο πρώην προϊστάμενος της Θ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων θα αναφερθεί στα νέα στοιχεία που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για την εποχή των Μυκηναίων, αλλά και σε βαθύτερους προβληματισμούς που αφορούν την ερμηνεία των αρχαιολογικών δεδομένων.
«Η διάλεξη επικεντρώνεται στην αναθεώρηση πολλών απόψεων, με βάση τα ανασκαφικά κυρίως δεδομένα, οι οποίες κυριαρχούσαν επί δεκαετίες στην επιστημονική κοινότητα. Όπως για παράδειγμα τα νέα στοιχεία που προκύπτουν από τη συνεχή μελέτη των αρχείων της Γραμμικής Β, της γραφής που διαβάζεται στην ελληνική γλώσσα μετά την αποκρυπτογράφησή της στις αρχές της δεκαετίας του ΄50 από τον άγγλο αρχιτέκτονα Μάικλ Βέντρις», δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο κ. Αραβαντινός.
«Πρόκειται για τρεις εκατοντάδες και πλέον πινακίδες, που ανακαλύψαμε τη δεκαετία του ΄90 και μια πρόσφατα το 2005 στη Θήβα σε σωστικές ανασκαφές, οι οποίες ερμηνεύονται συνεχώς. Η Θήβα υπόσχεται περισσότερες πινακίδες Γραμμικής Β γραφής από οποιαδήποτε άλλη θέση στο Αιγαίο και μάλιστα σε συγκεκριμένες συνεχόμενες κατασκευές. Έχω το ευχάριστο γεγονός να αναφέρω ότι αυτό θα γίνει πραγματικότητα με τις νέες ανασκαφές, που αρχίζουν τον Ιούνιου 2012, τις πρώτες συστηματικές έρευνες στην ιστορία της Θήβας», επισημαίνει με έμφαση.
Οι ανασκαφές, που θα γίνουν υπό τη διεύθυνση του κ. Αραβαντινού, σε συνεργασία με την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία και το υπουργείο Πολιτισμού, θα πραγματοποιηθούν εντός της σύγχρονης πόλης και σε σημεία όπου υπήρξαν παλαιότερες ανακαλύψεις. «Πιστεύουμε όχι μόνο πως θα βρεθούν αρχεία, αλλά και ότι κάτω από τη σύγχρονη πόλη θα εμφανιστεί τελικά το σχήμα του μυκηναϊκού ανακτόρου, το οποίο έχει ανακαλυφτεί τμηματικά», δηλώνει ο κ. Αραβαντινός, μελετητής κειμένων Γραμμικής Β γραφής όχι μόνο στη Θήβα αλλά και σε μια άλλη πολύ σημαντική αρχαιολογική θέση, στον Άγιο Βασίλειο Λακωνίας, την οποία ανασκάφτει η αρχαιολόγος και τέως διευθύντρια της Ε΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Σπάρτης, Αδαμαντία Βασιλογάμβρου.
Η περίοδος για την οποία θα μιλήσει σήμερα καλύπτει χρονικά τον 14ο και 13ο αι. π. Χ., περίπου από το 1400 έως το 1200 π. Χ. Είναι η εποχή των Μυκηναίων, που χαρακτηρίζεται από ανάκτορα, κυκλώπεια τείχη και ακροπόλεις, μία εκ των οποίων είναι και η Θήβα. Στην ομιλία, εκτός από τα νέα στοιχεία που προσθέτουν πολύτιμες πληροφορίες για την ισχύ και την ακτινοβολία της μυκηναϊκής Θήβας στη Μεσόγειο, τον πληθυσμό και την κοινωνική της οργάνωση -όπως προκύπτουν από τη μελέτη των ανασκαφών των αρχών του προηγούμενου αιώνα, αλλά και των μέχρι σήμερα σωστικών ερευνών-, θα γίνει αναφορά και σε ένα άλλο καυτό αρχαιολογικό θέμα. Το «ανακάτεμα» μύθου και πραγματικότητας, που σύμφωνα με τον καθηγητή κρύβει πολλούς κινδύνους.
«Λέγοντας ‘μύθος και πραγματικότητα’ εννοούμε τις ερμηνείες, που στηρίζονται στη μυθολογία, η οποία έχει θεωρηθεί ότι περιλαμβάνει μεγάλο μέρος από ιστορικά στοιχεία, αλλά και στους νεότερους μύθους, που δημιούργησαν δόγματα.
Για παράδειγμα η ιστορία του Κάδμου. Εκτός από τον μύθο που λέει ότι ο ήρωας ίδρυσε την πόλη κατά την αναζήτηση της αδελφής του Ευρώπης, υπάρχουν και οι νεότερες ερμηνείες, όπως όταν τμήμα ενός σημαντικού μυκηναϊκού κτιρίου στη Θήβα, αμέσως μετά την ανακάλυψή του, ονομάστηκε Οικία του Κάδμου. Η επαναλαμβανόμενη ερμηνεία στα χρόνια μας, αυτή η τάση να μην ξεχωρίζουμε το ιστορικό από το μυθικό, δημιουργεί πολλές φορές ένα κουβάρι, το οποίο η αρχαιολογία οφείλει να λύσει ιστορικά. Γι’ αυτό χρειάζονται ιδιαίτερα αξιόλογοι μελετητές, με πολύ μεγάλη παιδεία και εξειδίκευση, που θα ερμηνεύσουν επάξια και σωστά την οποιαδήποτε αρχαία πηγή», συμπληρώνει.
