http://www.apopsi-tora.gr
του Ανδρέα Κάτσενου
Ζούμε στη χώρα του παράλογου και του σουρεαλιστικού. Στη χώρα του μη μέτρου. Της υπερβολής και της πρωτοτυπίας και μάλιστα με αρνητικά χαρακτηριστικά δημιουργώντας κακέκτυπα. Κι αυτό διέπει κάθε έκφανση της ζωής μας γι αυτό και φτάσαμε στην οικονομική καταστροφή ως χώρα όταν πριν μια δεκαετία ήμασταν πρότυπο ευημερίας, τουλάχιστον, στα Βαλκάνια. Μια απλή απόδειξη είναι τα διόδια στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους.
Οι μεγάλες οδικές αρτηρίες, είτε έχουν κατασκευαστεί είτε όχι, αλλά πρόκειται να κατασκευαστούν στο μέλλον, παραμένουν καρμανιόλες και έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες. Ορθώς! Ευρωπαίοι γαρ με πρώτους διδάξαντες εδώ και δεκαετίες τους Ιταλούς. Κι αυτό έγινε με στόχο να κατασκευαστούν σύγχρονοι αυτοκινητόδρομοι και να συντηρηθούν.
Αυτά στη θεωρία γιατί στη πράξη τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Αν όχι τραγικά. Δρόμους, εκτός του άξονα Αθηνών-Θεσσαλονίκης, η χώρα μας δεν διαθέτει. Κι είναι άγνωστο πότε θα αξιωθεί να αποκτήσει. Διαθέτει όμως διόδια τα οποία ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια με τσουχτερό αντίτιμο. Αντίτιμο που ανταποκρίνεται σε υψηλά βαλάντια κι ίσως στους τουρίστες του Βορά. Όχι πάντως σε Έλληνες πολίτες που βιώνουν μια βαθιά οικονομική κρίση..
Μια απλή μετάβαση από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη κοστίζει, πλέον, 29,15 ευρώ και σύνολο μετ’ επιστροφής 58,30 ευρώ, δηλ ενάμιση μεροκάματο ενός μέσου έλληνα εργαζόμενου, ή τρία αν υπάρχει κατ’ επιστροφή για τα ΙΧ., μετά τις αυξήσεις φωτιά του 2014 των δύο εταιριών που έχουν την εκμετάλλευση του δρόμου, την Νέα Οδός και την Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, υπό τις ευλογίες του κράτους. Δεν μιλάμε για φορτηγά και νταλίκες που θέλουν ένα αγώι. Φυσικά για να περάσεις από τα Τέμπη μάλλον θα πρέπει να σε πληρώνουν παρά να πληρώνεις κατά την είσοδο και έξοδο. Ενώ για τον άξονα Αθηνών-Κορίνθου, όχι απλώς θα έπρεπε να σε πληρώνουν αλλά και να σε ασφαλίζει η παραχωρησιούχος εταιρία.
Είχα την αίσθηση, ή την αυταπάτη καλύτερα, ότι οι δρόμοι είναι για την εξυπηρέτηση των πολιτών κι όχι για την οικονομική ευρωστία κάποιων ιδιωτών, που κατασκεύασαν δρόμους με ευρωπαϊκά χρήματα και δάνεια του κράτους και στη συνέχεια τους εκμεταλλεύονται με τσουχτερά διόδια που κάνουν απαγορευτική τη διέλευση των οχημάτων.
Αν κάποιος περίεργος αποφασίσει να πάει στη Θεσσαλονίκη από την παλιά εθνική οδό θα δει ότι εκεί βρίσκονται οι πραγματικοί οδικοί άξονες. Εκατοντάδες τα οχήματα που κυκλοφορούν για να γλιτώσουν τα διόδια. Φορτηγά, νταλίκες και Ι.Χ. έχουν δώσει ζωή σε ξεχασμένα χωριά και πρατήρια βενζίνης. Σε εστιατόρια και καφενεία. Αυτό κατ’ ανάγκη δεν είναι κακό. Το επικίνδυνο είναι ότι επειδή οι οδηγοί δεν έχουν να δώσουν 3,90 η 4 ευρώ θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους, γιατί οι δρόμοι αυτοί είναι απαρχαιωμένοι. Αλλά όταν κάποιος θέλει να πάει κάπου θα πάει με κάθε τρόπο, έστω κι αν η Πολιτεία τον μεταχειρίζεται σαν πολίτη β΄ διαλογής.
Η παραχώρηση των εθνικών οδών σαφώς κι είναι επιβεβλημένη γιατί το κράτος δεν μπορεί να κάνει τον επιχειρηματία. Σ’ αυτό το κομμάτι έχει αποτύχει φρικτά εδώ και δεκαετίες. Οφείλει όμως η συντεταγμένη Πολιτεία να προστατεύει και το κοινωνικό αγαθό που είναι η διέλευση των πολιτών με ασφάλεια από τους μεγάλους οδικούς άξονες κι όχι να κάνει τον ντίλερ των παραχωρησιούχων εταιριών. Είναι λάθος να αναγκάζει τους πολίτες να επιστρέφουν σε συνήθεις της δεκαετίας του ΄70 και του ΄80.
Κι είναι λάθος γιατί και το ίδιο το κράτος χάνει φόρους. Χάνει εκατομμύρια σε μια περίοδο που τα έχει απολύτως ανάγκη. Χάνονται άδικα και ζωές κι αυτό το δικαίωμα δεν το έχει. Κλειστός οδικός άξονας δεν σημαίνει σου παίρνω το κεφάλι.
Όσο για το κίνημα «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» μάλλον επρόκειτο για μια εποχική φούσκα σαν αυτές που φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν με την ίδια πάντα ευκολία στη χώρα που ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα. Γιατί δεν θέλω να πιστέψω ότι είχε μόνο πολιτικά χαρακτηριστικά στη δράση της.
Η Πολιτεία είναι καιρός να ξαναδεί την αλήθεια κατάματα. Έχει ευθύνη. Και μάλιστα η πρώτη «αριστερή» κυβέρνηση, όπως θέλει να παρουσιάζεται. Έτσι δεν είναι κ Σπίρτζη; Η τα διόδια άνοιξαν μόνο την ημέρα του δημοψηφίσματος για να ικανοποιήσετε απλά και μόνο το πελατειακό σας πληθυσμό;
Φυσικά δεν φταίει για όλα ο υπουργός υποδομών. Θα ήταν αδικία να του προσάψει κανείς όσα ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία άφησαν να γιγαντωθούν. Έχει ευθύνες όμως γιατί επιτρέπει να διαιωνίζεται το λάθος που κοστίζει και σε ανθρώπινες ζωές.
Άρα την πολιτική της για τα διόδια η κυβέρνηση θα πρέπει να την ξαναδεί και να την αναθεωρήσει. Γιατί δεν είναι δυνατόν τα διόδια να είναι στο τέλος περισσότερα από τα χιλιόμετρα, οι δρόμοι καρμανιόλες και να παίρνουν και το «κεφάλι» των οδηγών.
