Ήταν ακριβώς πριν από 2 βδομάδες που επισκέφτηκα προσωπικά το κτήμα τουΑλέξανδρου Καρακικέ, που βρίσκεται λίγη ώρα έξω από την πόλη του Βόλου.
Ο λόγος της επίσκεψής μου ήταν επαγγελματικός (αίτηση για ένταξη στην επιδότηση της βιολογικής γεωργίας) αλλά και επειδή όπως με είχε ενημερώσει ο ίδιος, παράγει λάδιαπό Αγριελιά .
Ελαιόλαδο απο Αγριελιά ; ......
Μάλλον όμως και την ικανοποίηση της περιέργειάς μου σχετικά με την καλλιέργεια τηςΑγριελιάς (oleasylvestris) δεν μπορούσα να αφήσω ανεκμετάλλευτη.
Καθώς ανέβαινα τον δρόμο της βουνοπλαγιάς για να πάω στο κτήμα του, σκεφτόμουνα κάποια κτήματα από τα πολλά που είχα επισκεφτεί κατά τις παλιές συμβάσεις στον ΕΛΓΑ ή σε συμβάσεις δακοκτονίας και είχαν μέσα Αγριελιές : εγκαταλειμμένα αγροτεμάχια γεμάτα θάμνους , Αγριελιές και χόρτα, κοινώς “Ρουμάνια” όπως συνηθίζουν να τα αποκαλούν οι ντόπιοι.
Προς μεγάλη μου έκπληξη όταν έφτασα εκεί, το μεγαλύτερο μέρος του αγροτεμαχίου (από τα 60 στρέμματα συνολικά) δεν παρουσίαζε την συγκεκριμένη εικόνα που είχα συναντήσει σε αρκετά εγκαταλειμμένα αγροτεμάχια με αγριελιές : ήταν περιποιημένο, κλαδεμένο, με περιποιημένα μονοπάτια ενδιάμεσα, όπως ένα κανονικός ελαιώνας αλλά με μεγάλη κλίση, όπως συμβαίνει άλλωστε σε αρκετά αγροτεμάχια του Ν.Πηλίου.
Στο συγκεκριμένο κτήμα το 80 % των δένδρων αποτελείται από Αγριελιές και το υπόλοιπο 20 % από ήμερες ελιές ( ποικιλία Πηλίου).
Αγριελιά 20 ετών
Τώρα πως αποφάσισε ο συγκεκριμένος παραγωγός να ασχοληθεί με την αγριελιά ;Ο παραγωγός έχει ζήσει για περίπου 20 χρόνια στην Γερμανία όπου εργαζόταν στον τομέα της Γαστρονομίας. Εδώ και λίγα χρόνια πλέον επέστρεψε και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και η πρώτη του σκέψη ήταν πως θα μπορούσε να αξιοποιήσει το συγκεκριμένο Αγρόκτημα που του είχε αφήσει ο πατέρας του. Ενώ κάποιος άλλος Αγρότης το πρώτο που θα έκανε , θα ήταν να ξεριζώσει ή να εμβολιάσει τις Αγριελιές, ο ίδιος είχε την διαίσθηση ότι το λάδι από την Αγριελιά ίσως θα ήταν κάτι το πρωτοποριακό. Στην συνέχεια εντάχθηκε σε πρόγραμμα Νέων Αγροτών και κατόπιν ένταξε το συγκεκριμένο Αγροτεμάχιο στο σύστημα της βιολογικής γεωργίας.
Έτσι σιγά σιγά άρχισε να περιποιείται τα δένδρα , ήμερες και Αγριελιές , έφτιαξε μονοπάτια, κλάδεψε τα δένδρα και έβαλε τον ελαιώνα σε παραγωγική διαδικασία.
Σήμερα έχει έναν σχετικά καλό περιποιημένο ελαιώνα ( εκτός από μια πλαγιά που δεν έχει “δουλευτεί” ακόμη) και παράγει ελαιόλαδο σε 2 εκδοχές ποιότητας :
ελαιόλαδο ανάμικτο ( 30 % Αγριέλαιο, 70 % ελαιόλαδο ποικιλίας Πηλίου)
και καθαρό ( 100 % ) Αγριέλαιο.
Απο την συγκεκριμένη Αγριελιάσυγκομίστηκε 1,5 κιλό ελαιόκαρπος
μια σχετικά ”δυνατή” Αγριελιά
Μία συσκευασία απο το προϊόν που συσκευάζει ο συγκεκριμένος παραγωγός:70 % κανονικό ελαιόλαδο
30 % λάδι Αγριελιάς
τιμή πώλησης στην Γερμανία :
1 λίτρο : 49 €
500 ml : 24,5 €
Τί έβγαλε από την τελευταία καλλιεργητική περίοδο το συγκεκριμένο αγρόκτημα:περίπου 140 kg ελαιόλαδο ανάμικτο ( 30 % Αγριέλαιο, 70 % ελαιόλαδο ποικιλίας Πηλίου)
και 80 kg καθαρό Αγριέλαιο.
Το ανάμικτο ελαιόλαδο με αγριελιά (30%) το συσκευάζει και το διοχετεύει στην αγορά της Γερμανίας.
Η τελική τιμή στον καταναλωτή φτάνει στα 49 € /λίτρο ή24,5 € / 500ml
το καθαρό αγριέλαιο
έχει ξεκινήσει και το στέλνει ως δείγμα σεφαρμακοβιομηχανίες επίσης έχει ξεκινήσει πρόσφατα προσπάθειες να το πουλήσει σε συσκευασία των 250 ml στην τιμή των 30 € / συσκευασία (120 € / λίτρο)
Μικρή η απόδοση σε κιλά για ένα τόσο μεγάλο αγρόκτημα αλλά για αρχή αρκετή. Αυτή την στιγμή στο συγκεκριμένο αγροτεμάχιο η μια πλαγιά ακόμη δεν έχει μονοπάτια , ούτε έχει μπει κλαδευτήρι μέσα και βρίσκεται ακόμη σε πρωτόγονο στάδιο. Στο άμεσο μέλλον έχει σκοπό να περιποιηθεί ανάλογα όλο το αγροτεμάχιο οπότε θα ανεβεί και η παραγωγική ικανότητα του αγροκτήματος.
Όπως τέλος αφηγήθηκε στον υποφαινόμενο συντάκτη ο παραγωγός, οι γείτονες στην αρχή ήταν σχετικά επιφυλακτικοί έως περιφρονητικοί με την απόφαση του να ασχοληθεί με την καλλιέργεια της Αγριελιάς, σιγά σιγά όμως τους κέντρισε η περιέργεια.
Επίσης για το συγκεκριμένο είδος δεν μπόρεσε να βρει κάποια βιβλιογραφία ή δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες στην ελληνική επικράτεια όσο και να έψαξε .
Είναι ο πρώτος παραγωγός στην Ελλάδα που έχει παράγει λάδι από Αγριελιά ;Όχι , υπάρχει ακόμη ένας άλλος παραγωγός από την Τροιζηνία Αργολίδας, που έχει βγάλει ελαιόλαδο από Αγριελιά , αλλά δυστυχώς δεν μπόρεσε να το εμπορευτεί.
Ο λόγος : απευθύνθηκε στην εσωτερική αγορά της Ελλάδας, όπου υπάρχει ανύπαρκτη έως μηδενική ζήτηση για το συγκεκριμένο προϊόν.
Στο εξωτερικό ;Υπάρχει στην Ιταλία μια ομάδα παραγωγών που καλλιεργεί και παράγει εδώ και χρόνια αγριέλαιο , σε περιορισμένη όμως ποσότητα (την τελευταία σεζόν συσκεύασε 1011 μπουκάλια των 250 ml. Η τιμή του κάθε μπουκαλιού : 120 €) η οποία πουλιέται αμέσως κατόπιν παραγγελίας σε εκλεπτυσμένους πελάτες.
Λίγα λόγια σχετικά με την διαδικασία παραγωγής της αγριελιάς, σε σχέση με τηνκανονική ελιά :Λίπανση : ελάχιστη και αυτή συνήθως όταν παρουσιάζονται συμπτώματα τροφοπενίας,δεν γίνεται πάντως εφαρμογή λίπανσης σε όλο το κτήμα, ως συνήθως, αλλά σε μεμονωμένα δένδρα.
Κλάδεμα: σταθερά σχεδόν καθ΄όλο το έτος, εφόσον το επιτρέπεουν οι συνθήκες.
Δακοκτονία : συνήθως ο δάκος δεν προτιμάει τον καρπό της Αγριελιάς αλλά την ήμερη ελιά
Ασθένειες : συνήθως η Αγριελιά είναι περισσότερο ανθεκτική σε ασθένειες από ότι η ήρεμη ελιά.
Τρόπος συγκομιδής :
χρειάζεται πολύ λεπτά χτένια για να πιάσουν τον λεπτό καρπό της Αγριελιάς , εναλλακτικά μπορεί να γίνει η συγκομιδή και με τα χέρια
Η αναλογία λαδιού-ελαιοκάρπου κυμαίνεται περίπου 1 : 4,5
Απόδοση : επειδή η συγκεκριμένη καλλιέργεια που μελετήσαμε είναι ακόμη στην αρχή, δενμπορεί να υπολογιστεί επακριβώς η απόδοση /στρέμμα ,το κάθε δένδρο αγριελιάς μπορεί να παράγει από 1 έως 15 κιλά ελαιοκάρπου
Εν συντομία τα βασικά σημεία της καλλιέργειας :
ένας εργάτης μπορεί να μαζέψει έως 20 kg ελιές την ημέρα
αναλογία λαδιού-ελαιοκάρπου : περίπου 1 : 4,5
οξύτητα ( αποτέλεσμα αναλύσεων) : ~ 0,3 %
Μειονεκτήματα σε σχέση με την ήμερη ελιά :Ένα μεγάλο μειονέκτημα της Αγριελιάς είναι ότι θα πρέπει να περάσει πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα έως που να αναπτυχθεί ο κορμός και να αποκτήσουν σχήμα τα δένδρα μετά από τα ανάλογα κλαδέματα. Μπορεί να περάσουν και 6- 7 χρόνια έως που να δώσει καρπό, αναπτύσσεται πάρα πολύ αργά και η υπομονή και η επιμονή του παραγωγού θα πρέπει να είναι η βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της συγκεκριμένης καλλιέργειας
Ένα άλλο μειονέκτημα της συγκεκριμένης καλλιέργειας είναι ότι θα πρέπει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να υπάρχουν αρκετά χέρια διαθέσιμα, ώστε να μαζευτεί μια αξιοπρεπείς ποσότητα καρπού , ώστε να πάει στο ελαιοτριβείο.
Επίσης εάν δεν μαζευτούν οι καρποί της Αγριελιάς από το δένδρο ( δεν πέφτουν από μόνοι τους όπως συμβαίνει με την ήμερη ελιά) , την άλλη χρονιά μειώνεται η παραγωγή.
Ένα άλλο θέμα είναι το κόστος συγκομιδής : δεν μπορούν να μαζευτούν πολλά κιλά ελαιοκάρπου όπως στην ήρεμη ελιά : ένας εργάτης στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να μαζέψει περίπου 20 κιλά ελαιοκάρπου/ ημέρα
Ας πάμε γενικά στο κόστος της καλλιέργειας :Κλάδεμα
Λίπανση
Συγκομιδή : απαιτεί πολλά χέρια δεδομένου ότι χρειάζεται να μαζευτεί κάποια ικανοποιητική ποσότητα ώστε να πάει άμεσα στο ελαιοτριβείο, συλλογή ~ 20 κιλά καρπό/ άτομο/ ημέρα
Κόστος συγκομιδής : εάν υποθετικά ένας εργάτης αμείβεται με 45 € /ημέρα και συλλέξει 20κιλά από τα οποία θα βγουν περίπου 4 – 5 κιλά λαδιού, τότε το κόστος συγκομιδής κυμαίνεται 45 €/ 4,5 κιλά λάδι ~ 10 € κόστος συγκομιδής / κιλό λαδιού
Το κόστος του ελαιοτριβείου – εκτός ότι θα πρέπει να υπάρχει μια αξιοπρεπείς ποσότητα για να γίνει έκθλιψη- υπολογίζεται γύρω στα 4 € / λίτρο
Οπότε έχουμε χονδρικά : 14 € / κιλό λαδιού + έξοδα λίπανσης + έξοδα κλαδέματος +έξοδα περιποίησης , απομάκρυνσης ζιζανίων , διάνοιξη μονοπατιών + κόστος επίβλεψης
Τα πλεονεκτήματα του λαδιού από Αγριελιά :Όπως εξήγησε ο παραγωγός και μετά από αναλύσεις που έκανε ο ίδιος, το Αγριέλαιο, εκτός από την χαμηλή οξύτητα, είναι πιο πλούσιο σε ω-3 και ω-6 λιπαρά. Επίσης περιέχει υψηλότερο ποσοστό σε ελαιοευρωπεΐνη, χημική ένωση που υπάρχει στον καρπό της ελιάς και προσδίδει πολύτιμεςαντιοξειδωτικές ιδιότητες στο λάδι.
Λόγω των μοναδικών οργανοληπτικών στοιχείων του αλλά και λόγω της μοναδικότητάς και της σπανιότητάς του, ο παραγωγός ευελπιστεί ότι κάποια μέρα το συγκεκριμένο προϊόν θα μπορέσει να πουληθεί ως φάρμακο ή ως συμπλήρωμα διατροφής στην παγκόσμια αγορά.
Ως προς την γεύση , το συγκεκριμένο προϊόν είναι κορυφαίο σε γεύση, σύμφωνα με γευσιγνώστες στην Γερμανία που δοκίμασαν το συγκεκριμένο ελαιόλαδο από αγριελιά.
Όνομα Παραγωγού :
Αλέξανδρος Καρακικές
Τόπος παραγωγής: Λοζίνικο Βόλος, 38500 Πήλιο
e-mail: alexkarakikes@gmail.com
τηλ.6944072075
