Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

Εργαζόµενοι χωρίς δικαιώµατα και εργοδότες χωρίς υποχρεώσεις


Η «Εφ.Συν.» συναντά έξι εργαζόμενους, από διαφορετικούς κλάδους, διαφορετικές γενιές και διαφορετικά εργασιακά καθεστώτα. Ανασφάλιστοι, εκ περιτροπής εργαζόμενοι, απλήρωτοι, ενοικιαζόμενοι, διωκόμενοι δικαστικά ή πειθαρχικά επειδή απήργησαν. Μοιράζονται το ίδιο όνειρο και τους ίδιους αγώνες για μια ζωή περήφανη και ελεύθερη και μια δουλειά που δεν θα είναι δουλεία.
Κώστας Μητσόπουλος: Οι ενοικιαζόμενοι «ωφελούμενοι»..

Ο Κώστας Μητσόπουλος εργάζεται σε κοινωφελές πρόγραμμα του Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας. Δουλεύει ως εργάτης πρασίνου. Κλαδεύει και μαζεύει κλαδιά. Το πρόγραμμα αυτό διαρκεί 5 μήνες. «Η χρηματοδότηση γίνεται από προγράμματα ΕΣΠΑ. Οι δήμοι στην ουσία δεν ανακατεύονται. Αυτές οι θέσεις προκηρύσσονται μέσω ΜΚΟ, οι οποίες παίρνουν ποσοστό κατά κεφαλήν», λέει στην «Εφ.Συν». Εκείνος παίρνει μισθό 625 ευρώ τον μήνα. Αλλά δεν τον παίρνει πάντα. Οι εργαζόμενοι του συγκεκριμένου προγράμματος έχουν να πληρωθούν εδώ και 2,5 μήνες. «Είμαστε ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι. Αυτή η δουλειά είναι προσωρινή.Μόνο για λίγους μήνες. Οταν μπαίνεις στο πρόγραμμα σταματάει ο ΟΑΕΔ να υπολογίζει τον χρόνο ανεργίας. Οταν βγεις θεωρείσαι νέος άνεργος και πρέπει να περάσει ένα χρονικό διάστημα για να σε ξαναπάρουν αλλού». Ο Κώστας Μητσόπουλος είναι 55 ετών. Δούλευε επί 30 χρόνια σε εταιρεία αυτοκινήτων. Το 2009 έμεινε άνεργος. Ανεργη είναι κι η σύζυγος του. Τους στηρίζουν τα συγγενικά τους πρόσωπα. «Αν είχα τη συνεχή ροή εργασίας θα είχα τις προϋποθέσεις να βγω στη σύνταξη σε λίγα χρόνια. Τώρα αυτό αναβάλλεται και στο πίσω μέρος του μυαλού μου υπάρχει και η περίπτωση όταν βγω σε σύνταξη να παίρνω 360 ευρώ».

Δημήτρης Κωνσταντινίδης: οι απλήρωτοι των ξενοδοχείων
«Σε μεγάλο αριθμό ξενοδοχείων υπάρχουν πολλά παραδείγματα απλήρωτων υπαλλήλων και το μεγαλύτερο κακό με τη μη πληρωμή είναι ο φαύλος κύκλος. Αν είσαι οικογενειάρχης δεν μπορείς να φύγεις γιατί κινδυνεύεις να χάσεις τα δεδουλευμένα σου, αλλά όσο μένεις το ποσόν που σου χρωστάνε αυξάνεται». Ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης είναι ξενοδοχοϋπάλληλος εδώ και 10 χρόνια. Πριν από ένα χρόνο έχασε τη δουλειά του. Μπήκε στο ταμείο ανεργίας και ψάχνει εργασία σε έναν χώρο που γίνεται ολοένα και πιο αβέβαιος. «Η τάση που δημιουργείται θέλει τους τουρίστες να αποφεύγουν το κέντρο της Αθήνας, κυρίως λόγω της μόλυνσης της πόλης. Αντιλαμβάνονται την Αθήνα ως ένα βρόμικο μέρος. Τα ξενοδοχεία του κέντρου πλήττονται. Εχουμε μειώσεις μισθών και προσωπικού, με αποτέλεσμα να ρίχνουμε την ποιότητα του έμψυχου δυναμικού και να ωθούμε τους επαγγελματίες του τουρισμού να φεύγουν στο εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή τα ξενοδοχεία της Αθήνας δουλεύουν με κάτω από το μίνιμουμ του εργατικού δυναμικού που πρέπει να έχουν», λέει ο Δημήτρης στην «Εφ.Συν.». Αλλά και εκείνοι που έχουν δουλειά, συχνά δεν παίρνουν τον μισθό τους ή πληρώνονται έναντι. «Τα περισσότερα παιδιά ζουν με δανεικά ή με βοήθεια από τους γονείς τους. Οταν μπήκα στο επάγγελμα το έκανα γιατί είχαμε ένα από τα καλύτερα Ταμεία, είχαμε τα «τυχερά» (πουρμπουάρ) που συμπλήρωναν τον μισθό μας και ήταν ένας χώρος με προοπτικές. Τίποτα απ’ αυτά δεν υπάρχει σήμερα και δεν υπάρχει και αξιοκρατία».
Κική Καραγεώργου: Οι συνδικαλιστές υπό διωγμόν
Η Κική Καραγεώργου, μητέρα, γιαγιά, εργαζόμενη και πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στον Δήμο Ηρακλείου Αττικής είναι μία από τους τρεις συνδικαλιστές των ΠΟΕ-ΟΤΑ που πριν από ένα μήνα καταδικάστηκαν πρωτόδικα σε έξι μήνες φυλάκιση για συμμετοχή σε απεργία το 2007. Το δικαστήριο έκρινε ότι αν και δεν υπήρξε λεκτική ή σωματική βία, η παρουσία τους ασκούσε «ψυχολογική βία» σε όσους ήθελαν να εργαστούν. «Δουλεύω 29 χρόνια στον δήμο. Δεν μπήκα με ρουσφέτι, αλλά με τον νόμο του 1984 που έθετε κοινωνικά κριτήρια». Φοβάται ότι οι πειθαρχικές διώξεις μας γυρίζουν σε μαύρες εποχές: «Το δικαίωμα στην απεργία κατοχυρώθηκε με τον νόμο 1264 του ’82, για τις συνδικαλιστικές ελευθερίες. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι διώκεται κάποιος επειδή υπερασπίζεται τα αυτονόητα». Οι απεργίες του 2007 αποφασίστηκαν ομόφωνα από το σωματείο 600 εργαζομένων, διεκδικώντας δεδουλευμένα οκτώ μηνών: «Εργαζόμενοι δεν είχαν να φάνε, είχανε κομμένο ρεύμα. Είμαι επίορκος επειδή προάσπισα το δικαίωμά τους να διεκδικήσουν τα χρήματά τους; Ο δικαστής αυτό το ονόμασε “ψυχολογική βία”. Δεν είναι βία να είσαι οχτώ μήνες απλήρωτος; Να μην έχεις να θρέψεις την οικογένειά σου; Εδώ ο νόμος δε στέκεται σωστά. Ολοι οι συνάδελφοι μας συμπαραστέκονται. Εχουμε ασκήσει έφεση και θα δικαιωθούμε».
Σάμουελ: οι μετανάστες της ανασφάλιστης εργασίας
getFile (63)«Ο μικρός μου γιος είχε ένα ατύχημα στο κεφάλι. Εμεινε τυφλός από το ένα μάτι και σταμάτησε να μιλάει και να περπατάει. Τώρα χρειάζεται εξετάσεις σε οφθαλμίατρο και νευροχειρούργο, χρειάζεται φυσιοθεραπείες και λογοθεραπείες. Αυτά κοστίζουν 470 ευρώ τον μήνα. Αν είχα ασφάλιση όλα θα ήταν πιο εύκολα». Ο Σάμουελ μάς ανοίγει το σπίτι του και την καρδιά του. Κατάγεται από την Κένυα και όπου να ‘ναι πατάει τα 50. Οταν ήρθε στην Αθήνα ήταν μόλις 7 χρονώ. Πήγε σε ελληνικό σχολείο, έπειτα σπούδασε και σήμερα με υπερηφάνεια μας δείχνει το πτυχίο του μηχανολόγου. Ασκησε το επάγγελμα αυτό και στη συνέχεια δούλεψε ως οδηγός-διανομέας σε εταιρεία κέτερινγκ. «Εζησα τη φρίκη του δρόμου. Είδα μπροστά μου πολλά ατυχήματα, με αποκορύφωμα όταν πρωτοάνοιξε η Αττική οδός, ένα τζιπ να φεύγει από τον δρόμο. Ο οδηγός δεν φορούσε ζώνη και είδα το κεφάλι του να περνάει κάτω από το αυτοκίνητο. Αυτή η φρίκη μ’ έκανε να θέλω να φύγω από τη δουλειά». Η εταιρεία έκλεισε τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Τα τελευταία χρόνια ο Σάμουελ δουλεύει σε βιοτεχνίες ή κάνει μεροκάματα, αλλά έχει χάσει κάτι πολύτιμο. Την ασφάλιση. «Η άδεια παραμονής μου είναι δύο ετών. Αν δεν έχεις ένσημα δεν μπορείς να την ανανεώσεις και αν δεν έχεις την άδεια στα χέρια, δύσκολα σε παίρνουν για δουλειά. Είναι φαύλος κύκλος».
Νικόλας Χαροκόπος: Οι εκ περιτροπής εργάτες
Ο Νικόλας είναι 44 χρόνων και δουλεύει από 20 χρονώ εργάτης μετάλλου στην Ελληνική Χαλυβουργία στον Ασπρόπυργο. Θυμάται την περσινή Πρωτομαγιά στις πύλες του εργοστασίου, σε μια συγκέντρωση που έγινε για να τιμήσει την πολύμηνη απεργία, που διέλυσαν δυο μήνες αργότερα τα ΜΑΤ. Σήμερα, ο Νικόλας, όπως και οι 185 εναπομείναντες συνάδελφοί του από τους 379, δουλεύει μόλις 10 ημέρες τον μήνα. Είχε προηγηθεί τρίμηνη διαθεσιμότητα: «Οπου βλέπεις διαθεσιμότητα και εκ περιτροπής εργασία, σημαίνει κατάργηση του οκταώρου, χωρίς κανένα δικαίωμα, κανένα μέλλον για τον εργαζόμενο». Η εκ περιτροπής εργασία πρωτοεισήχθη το 1998, επεκτάθηκε με νόμο του 2010 και πλέον μπορεί να εφαρμοστεί ώς και 9 μήνες τον χρόνο. «Μετά από 24 χρόνια δουλειάς έπαιρνα 1.500 ευρώ και σήμερα παίρνω 560. Χθες πήρα 90 ευρώ, σήμερα έχω μόνο πέντε ευρώ πάνω μου. Εχω δυο παιδιά, η σύζυγός μου δεν δουλεύει. Ειναι ραγδαία η επιδείνωσή του βιοτικού μας επιπέδου. Μας κυνηγάνε και με μηνύσεις 19 άτομα του απεργοσπαστικού μηχανισμού, όμως εμείς θα το παλέψουμε γιατί ο αγώνας μας ήταν δίκαιος. Ηδη δύο από τους 126 που απολύθηκαν εν μέσω απεργίας, επαναπροσλήθηκαν με αποφάσεις δικαστηρίου, κι έχουμε συνέχεια». Αύριο θα απεργήσει, γιατί «μόνο αν ξεσηκωθούμε όλοι, μα όλοι, μπορεί να ξανακερδίσουμε τα δικαιώματα που μας στέρησαν».
Νίκος Αντωνίου: Οι μαχητικοί βιβλιοϋπάλληλοι
Ο Νίκος Αντωνίου δουλεύει χρόνια 20 χρόνια ως εμποροϋπάλληλος. Σήμερα εργάζεται ως βιβλιοϋπάλληλος και είναι πρόεδρος του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Αττικής, ενός πρωτοβάθμιου σωματείου που «λειτουργεί αντι-ιεραρχικά, με όργανο τις γενικές συνελεύσεις των εργαζομένων». Το σωματείο τού αύριο απεργεί κόντρα στη λογική που θέλει τα καταστήματα ανοιχτά και την Πρωτομαγιά μεταφερόμενη αργία. Οι βιβλιοϋπάλληλοι πρωτοστάτησαν στις μάχες ενάντια στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας στο εμπόριο: «Η κυριακάτικη αργία θεσμοθετήθηκε το 1909. Με την κατάργησή της μας γυρίζουν πάνω από έναν αιώνα πίσω. Επιδίωξη είναι το ξαναμοίρασμα της πίτας της αγοράς στους μεγάλους ομίλους, το τσάκισμα των μικρότερων εμπόρων και κυρίως η πλήρης ελαστικοποίηση της εργασίας. Θέλουν τον εργαζόμενο stand-by 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα – και σε πολλά εμπορικά καταστήματα το έχουν πετύχει. Για όσους εργάζονται στο εμπόριο, η Κυριακή είναι μια μέρα για τους φίλους, την οικογένεια, τον σύντροφό τους. Από τους 600.000 εμποροϋπαλλήλους πανελλαδικά, μεγάλο κομμάτι είναι γυναίκες, πολλές έχουν παιδιά. Πότε θα τα βλέπουν;». Ο Νίκος περιγράφει ένα περιβάλλον πλήρους απορρύθμισης, «χωρίς συλλογικές συμβάσεις, με εξαωρίτες και τετραωρίτες των 400 και 200 ευρώ, απλήρωτους, ανασφάλιστους». 23 Μαΐου οι βιβλιοϋπάλληλοι προγραμματίζουν κλαδική απεργία, με αιχμή την υπογραφή συλλογικής σύμβασης: «Ετσι τιμάμε το πνεύμα του Σικάγο, 127 χρόνια μετά. Βάζουμε το αίτημα για 6ωρο-30ωρο-πενθήμερο, με αύξηση του κατώτατου μισθού. Κάποιοι το θεωρούν προωθημένο, όμως πατάει στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων. Ετσι δείχνουμε την αλληλεγγύη μας στους ανέργους. Η μείωση των ωρών εργασίας είναι βασική προϋπόθεση για να ξαναβρούν οι άνεργοι δουλειά, και όχι η μείωση των μισθών σε όρια εξαθλίωσης».


Των Γιάννη Μπασκάκη και Αφροδίτης Τζιαντζή