Θυμός είναι συναίσθημα το οποίο εκφράζεται ως φυσιολογική αντίδραση σε κάποια απειλή. Ο θυμός εκφράζεται με επιθετικότητα ενώ η έντασή του κυμαίνεται σε διάφορα επίπεδα. Συνήθως ο θυμός προκαλείται απο κάποιο εξωτερικό ερέθισμα αλλά είναι αρκετές οι φορές κατά τις οποίες μπορούμε μόνοι μας να προκαλέσουμε θυμό με τις σκέψεις μας και μόνο.
Η ύπαρξη άγχους αυξάνει τα επίπεδα θυμού όπως αυξάνει και την ευερεθιστότητα. Επίσης μπορεί να ισχύει και το αντίθετο δηλαδή ο θυμός να αυξάνει τα επίπεδα άγχους. Σε άλλες περιπτώσεις ο θυμός μπορεί να είναι αλληλένδετος με άλλα συναισθήματα όπως ο φόβος, η ντροπή, η θλίψη κτλ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναγνωρίζουμε τα αίτια του θυμού και να μην τα συγχέουμε με πράξεις ή άτομα χωρίς λόγο.
Η άποψη που υποστηρίζει την ελεύθερη έκφραση του θυμού σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Δεν είναι κοινωνικά επιτρεπτό να αντιδράσουμε επιθετικά. Κάποιοι καταπιέζουν το θυμό και να οδηγούνται σε κατάθλιψη και σωματικά συμπτώματα όπως πίεση, ταχυκαρδία κτλ. σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται η έκφραση του θυμού. Η εσωτερική ένταση μπορεί καλύτερα να εκφραστεί μέσω της άσκησης ή κάποιου εναλλακτικού τρόπου.
Σε πρώτο επίπεδο θα πρέπει να έχουμε αυτογνωσία και να καταλαβαίνουμε τις αντιδράσεις που ακολουθούν τα συναισθήματά μας. Συνήθως κάποιο ερέθισμα που μας προκαλεί θυμό ακολουθούν διάφορα σενάρια σκέψεων οι οποίες μας εξοργίζουν ακόμα περισσότερο. Αρχικά να παρακολουθήσουμε και να καταγράψουμε αυτές τις σκέψεις. Όταν ηρεμήσουμε μπορούμε να τις αναλύσουμε και να προσπαθήσουμε κάποιες απο αυτές να τις αντικαταστήσουμε με πιο λογικές και πιο θετικές.
Οι σκέψεις που κρύβονται πίσω απο το θυμό είναι συνήθως καταστροφικές και οδηγούν το άτομο σε επιθετικές αντιδράσεις. Συγχρόνως οι σκέψεις αυτές ανατροφοδοτούν τον θυμό και αυξάνουν τα επίπεδά του. Παράλληλα όταν υπάρχει ένταση οι σκέψεις αυτές μεγεθύνονται και πολλαπλασιάζονται. Ύπάρχει δηλαδή ένας φαύλος κύκλος μεταξύ των επιπέδων θυμού και των σκέψεων που υπάρχουν πίσω απο αυτόν.
Πολλές φορές πέφτουμε στην παγίδα όταν αναλύουμε κάποια κατάσταση να πελαγώνουμε και να πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Αν παρατηρήσουμε κάτι τέτοιο θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης. Δηλαδή αντί για να αναλύουμε την υπάρχουσα κατάσταση να αναζητήσουμε και να δώσουμε λύσεις. Θα πρέπει πάντα να προσέχουμε «εν βρασμώ ψυχής να μην παίρνονται αποφάσεις».
Tips
1. περιμένουμε να περάσει λίγος χρόνος πριν αντιδράσουμε, πχ μετράμε ως το 10, αλλάζουμε χώρο για λίγο, αλλάζουμε περιβάλλον, κάνουμε ένα περίπατο.
2. εφαρμόζουμε τεχνικές χαλάρωσης, η πιο απλή τεχνική χαλάρωσης είναι αυτή με 4» εισπνοή 8» εκπνοή.
3. χρησιμοποιούμε αυτοδιάλογο- δηλαδή μιλάμε με τον εαυτό μας, χρησιμοποιώντας λέξεις όπως χαλάρωσε ή ηρεμία κτλ.
4. κατανοούμε περιπτώσεις κόπωσης οι οποίες εντείνουν τα επίπεδα του θυμού
5. προσπαθούμε να εντοπίσουμε από πού προέρχονται οι κρίσεις θυμού και αναπτύσσουμε τεχνικές διαχείρισης τους και πρόληψης των κρίσεων
6. λαμβάνουμε υπόψη τις συνέπειες των πράξεών μας σε περιπτώσεις κρίσεων θυμού
7. λαμβάνουμε υπόψη ότι όταν είμαστε θυμωμένοι, οι επιθυμίες μας γίνονται εντονότερες
http://psychinfo.gr/psychforall/eq/anger/angermanagement/