ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΑΡ
Τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση της ρύπανσης των νερών από βαρέα και τοξικά μέταλλα, κρούουν ο πρόεδρος και οι βουλευτές της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτης Κουβέλης, Θανάσης Λεβέντης, Νίκος Τσούκαλης και Γρηγόρης Ψαριανός, με ερώτηση που κατέθεσαν στη βουλή προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και αγροτικής Ανάπτυξης.
Επικαλούμενοι έρευνα που διενήργησε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για λογαριασμό του ΕΦΕΤ, οι βουλευτές της ΔΗΜ.ΑΡ στην ερώτησή τους αναφέρουν πως οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων σε πόσιμο νερό, ποτάμια, λίμνες και υπόγεια ύδατα, υπερβαίνουν κατά πολύ τα ανώτατα επιτρεπτά όρια, που έχει θέσει η Ε.Ε. Από την ίδια έρευνα προκύπτει πως η παρουσία τοξικών βαρέων μετάλλων γίνεται αισθητή και σε όλα σχεδόν τα εξεταζόμενα πόσιμα νερά.
Οι τέσσερεις βουλευτές ερωτούν τους αρμόδιους υπουργούς σε ποιες ενέργειες και σε ποιους περιβαλλοντικούς ελέγχους έχουν προβεί, ώστε να ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των πολιτών.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:
Τοξικά βαρέα μέταλλα σε πόσιμο νερό, ποτάμια, λίμνες και υπόγεια ύδατα, σε συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν κατά πολύ τα ανώτατα επιτρεπτά όρια, που έχει θέσει η Ε.Ε. ή σε τιμές δυνητικά επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία, ανιχνεύονται σε πολλές περιοχές της χώρας. Τα ανωτέρω προκύπτουν από σχετική έρευνα, που διενήργησε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για λογαριασμό του ΕΦΕΤ, και η οποία παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2009.
Από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι η παρουσία τοξικών βαρέων μετάλλων γίνεται αισθητή σε όλα σχεδόν τα εξεταζόμενα πόσιμα νερά. Παρότι τα περισσότερα δείγματα παρουσιάζουν τιμές συγκέντρωσης, που βρίσκονται χαμηλότερα από την παραμετρική τιμή, η οποία ορίζεται μέσω της Οδηγίας 98/83 Ε.Ε., ωστόσο οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Συγκεκριμένα, στην έρευνα αναφέρεται ότι στο νερό ύδρευσης της Καλαμάτας ανιχνεύθηκε νικέλιο σε οριακές τιμές (20,00 μg/l), στον Δήμο Ασωπού Λακωνίας εντοπίστηκε συγκέντρωση μολύβδου (30,00 μg/l) τριπλάσια της οριακής τιμής, ενώ χαρακτηριστικό στοιχείο των νερών ύδρευσης δημοτικών διαμερισμάτων της Θήβας αποτελεί όχι μόνο η παρουσία εξασθενούς χρωμίου (από 3,00μg/l-12,80μg/l) αλλά και οι υψηλές τιμές υδραργύρου. Σίδηρος και μαγγάνιο σε υψηλές συγκεντρώσεις -κατά περίπτωση πάνω από τα όρια- βρέθηκε στο νερό του νομού Έβρου, ενώ στην Ορεστιάδα το αρσενικό κυμαίνεται από 6,03 μg/l έως 9,69 μg/l. Παρότι οι τιμές δεν ξεπερνούν τις παραμετρικές (10 μg/l) χαρακτηρίζονται υψηλές.
Επιβαρυμένα εμφανίζονται και τα νερά στο Λαύριο σε μόλυβδο (83,30 μg/l), νικέλιο (77μg/l), κάδμιο (28,30 μg/l) και λοιπά στοιχεία, των οποίων οι συγκεντρώσεις υπερβαίνουν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια. Οι ερευνητές τονίζουν ότι η χρήση των νερών αυτών είναι απαγορευτική τουλάχιστον για ανθρώπινη κατανάλωση. Ακατάλληλα για κατανάλωση είναι και τα υπόγεια ύδατα στα Μεσόγεια. Κατά τόπους η επιβάρυνση είναι τόσο έντονη που κρίνονται ακατάλληλα και για άρδευση. Στην περιοχή μεταξύ Κορωπίου-Μαρκοπούλου-Παιανίας εντοπίζεται ολικό χρώμιο που κατά τόπους ξεπερνά τα 100 μg/l (με όριο τα 50 μg/l). Σε Ωρωπό και Οινόφυτα εκτός από το γνωστό πρόβλημα με το εξασθενές χρώμιο, που εντοπίζεται σε τιμές μέχρι και 80 μg/l, όλα τα τοξικά βαρέα μέταλλα υπερβαίνουν τα όρια.
Προβληματικός εμφανίζεται και ο υδροφόρος ορίζοντας της Πτολεμαΐδας, κυρίως λόγω της έντονης εκμετάλλευσης λιγνιτών, της καύσης και της αιωρούμενης τέφρας. Παρατηρούνται υψηλές συγκεντρώσεις αρσενικού (20,00 μg/l), υδραργύρου (5,00 μg/l), μολύβδου (20,00 μg/l) και καδμίου (5,00 μg/l). Εξίσου εκτεταμένη ρύπανση χαρακτηρίζει τους υδροφορείς στο Αλιβέρι και τη Μεγαλόπολη.
Έντονη είναι επίσης η τοξικότητα σε υπόγεια ύδατα της Ορεστιάδας, της Κομοτηνής, της Ξάνθης και του Πύργου Ηλείας. Όσον αφορά στα ποτάμια, η μεγαλύτερη ρύπανση παρατηρείται στον Ασωπό, καθώς όλα τα μεταλλικά ιχνοστοιχεία υπερβαίνουν τα όρια: χρώμιο 65 μg/l (όριο 50), εξασθενές χρώμιο μέχρι και 148 μg/l, μόλυβδος 20 φορές πάνω, κάδμιο 12πλάσιο του επιτρεπτού.
Ο Πηνειός παρουσιάζει υψηλές συγκεντρώσεις σε νικέλιο και χρώμιο, ενώ ο Έβρος εμφανίζει τη μεγαλύτερη τιμή όσον αφορά στον υδράργυρο. Σε υψηλά επίπεδα βρίσκεται ο υδράργυρος στη λίμνη Πετρών νομού Φλώρινας, καθώς με όριο το 1 μg/l, η μέση τιμή φτάνει τα 112 μg/l.
Τέλος, μεγαλύτερη εμφανίζεται η ρύπανση σε νερά της Βόρειας Ελλάδας, καθώς ανεπεξέργαστα λύματα ελλείψει μονάδων επεξεργασίας καταλήγουν σε υδάτινους αποδέκτες. Σύμφωνα δε με έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της Ελλάδας, στους οικισμούς μεταξύ 2.000 και 15.000 κατοίκων, μόλις το 28% των μονάδων επεξεργασίας αστικών λυμάτων έχει υλοποιηθεί. Ως εκ τούτου, συχνά τα λύματα καταλήγουν σε παρακείμενα ρέματα, ποτάμια και ακτές.
Επανειλημμένες έρευνες στο Θριάσιο έχουν δείξει υψηλότατες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων τόσο στον υδροφόρο ορίζοντα από τις δραστηριότητες της χωματερής και των βιομηχανιών της περιοχής, όσο και στο θαλασσινό νερό, ιδιαίτερα γύρω από τις περιοχές των Διυλιστηρίων, των Ναυπηγείων και της Χαλυβουργικής.
Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Δεδομένων των πορισμάτων της έρευνας, που διενεργήθηκε το έτος 2009 από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών αναφορικά με την παρουσία βαρέων τοξικών μετάλλων στα υπόγεια και πόσιμα νερά της χώρας, σε ποιες ενέργειες έχουν προβεί και σε ποιους περιβαλλοντικούς ελέγχους, ώστε να ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα; Υπάρχουν νεότερα συγκριτικά στοιχεία;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φώτης Κουβέλης
Θανάσης Λεβέντης
Νίκος Τσούκαλης
Γρηγόρης Ψαριανός
