Το είδος του ξύλου, που θα επιλέξετε για το τζάκι σας, είναι καθοριστικής σημασίας, τόσο για τη σωστή λειτουργία όσο και για την καλύτερη δυνατή απόδοσή του.
Ποιο είναι όμως το ιδανικό ξύλο για τις κρύες μέρες του χειμώνα;...
Αυτό που πρέπει να γνωρίζετε αρχικά είναι ότι δεν αποτελούν όλα τα είδη ξύλου καύσιμη ύλη. Το μέγεθος, το είδος, η υγρασία και ορισμένοι άλλοι παράγοντες καθορίζουν το ρόλο του κάθε ξύλου.
Άλλα είναι ιδανικά για «προσάναμμα» και άλλα πάλι προσφέρουν την θαλπωρή μιας τεράστιας φλόγας για ώρες. Μήπως πρέπει να μάθουμε να τα ξεχωρίσουμε, επιτέλους;
Βασικοί κανόνες…καύσης
Ένα από τα βασικά στοιχεία που καλό είναι να γνωρίζετε, πριν αγοράσετε ξύλα για το τζάκι σας είναι ότι θα πρέπει να είναι ξερά τουλάχιστον 4 με 6 μήνες πριν χρησιμοποιηθούν. Τα καυσόξυλα που χρησιμοποιούνται για προσάναμμα (το αρχικό στάδιο δηλαδή όταν προσπαθείτε να ανάψετε φωτιά) είναι τα λεγόμενα «μαλακής ξυλείας» (πεύκο, έλατο κλπ) ενώ τα «σκληρά» ξύλα για τζάκι (δρύες, οξιά, ελιά) είναι αυτά που διατηρούν τη φωτιά. .........................
Η διαφορά τους έγκειται στην πυκνότητα του ξύλου. Όσο πιο μικρή είναι η πυκνότητα του ξύλου, δηλαδή όσο περισσότερο κενό χώρο έχουν (άρα και περισσότερο οξυγόνο), τόσο ευκολότερα καίγονται. Αντίθετα τα «σκληρά» ξύλα έχουν μεγάλη πυκνότητα, άρα λιγότερο κενό χώρο και λιγότερο οξυγόνο, το οποίο σημαίνει ότι χρειάζονται περισσότερη ώρα για να καούν.
Για την ιδανική φωτιά βέβαια χρειάζεται ο συνδυασμός και των δύο ειδών, αλλά ας δούμε αναλυτικά τα κύρια χαρακτηριστικά του κάθε ξύλου.
Είδη ξύλου και χαρακτηριστικά
Τα πιο συνηθισμένα είδη ξύλων για καύση στην Ελλάδα είναι η δρυς, η ελιά, η οξιά και το πεύκο ανάλογα με την περιοχή και τη διαθεσιμότητα, φυσικά που υπάρχει.
Δρυς: Το ξύλο της δρυός είναι από τα …αγαπημένα των καταναλωτών, κυρίως για την ωραία φλόγα που δίνει και τη διάρκεια καύσης. Ανήκει στα πλατύφυλλα δέντρα και έχει μεγάλο βάρος. Είναι πυκνό, καίγεται με ήρεμη και μακριά φλόγα και είναι πιο οικονομικό από τα υπόλοιπα, άρα αποτελεί ιδανική επιλογή για καυσοξυλο.
Οξιά και πεύκο: Η οξιά και το πεύκο ανήκουν στην κατηγορία των λεγόμενων «μαλακών» ξύλων. Εκείνα δηλαδή που έχουν μικρή πυκνότητα, ανάβουν εύκολα και γρήγορα, δίνοντας δυνατή φλόγα, η οποία όμως δε διαρκεί αρκετά. Με άλλα λόγια είναι περισσότερο ιδανικά για προσάναμμα.
Ελιά: Η ελιά είναι από εκείνα τα καυσόξυλα, που δεν πετούν τις επικίνδυνες σπίθες (όταν «σκάει» το ξύλο) και καίγεται εύκολα, γεγονός που την χαρακτηρίζει περισσότερο (αλλά όχι απόλυτα) ως προσάναμμα για το τζάκι σας.
Ωστόσο σε γενικές γραμμές όλα τα παραπάνω δέντρα έχουν μεγάλο βάρος, είναι πυκνά και καίγονται με ήρεμη και μακριά φλόγα, ιδανικά για το τζάκι.
«Οικολογικά καυσόξυλα»: Μία καλή εναλλακτική, με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, είναι και η λύση των «οικολογικών» καυσόξυλων (γνωστά ως μπρικέτες). Πρόκειται για καυσόξυλα με συμπιεσμένη ξυλώδη ύλη, 100% αποτελούμενη από ξύλο ή υπολείμματα κατεργασίας του ή και ξύλο ανακύκλωσης. Τα πλεονεκτήματά τους έναντι των κλασικών καυσόξυλων είναι ότι έχουν χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά την καύση, καίγονται πολύ αργά και η καύση τους διαρκεί μέχρι 12 ώρες, ενώ δεν «σκάνε» και δεν πετάνε σπίθες. Διαθέτουν μεγάλη θερμική απόδοση είναι εύκολα στην αποθήκευση, καθώς καταλαμβάνουν μικρό όγκο, και έχουν σταθερή καύση (περίπου 1,5 ώρα η κάθε μπρικέτα). Με περιορισμένα τα ποσοστά υγρασίας τους (περίπου στο 2%), παράγουν πολύ λιγότερο καπνό και δεν περιέχουν χημικές ουσίες ή άλλα πρόσθετα. Τα οικολογικά καυσόξυλα ενδείκνυνται για ενεργειακά τζάκια και σόμπες, αν και για τα ενεργειακά τζάκια (κλειστού τύπου) συνίσταται επίσης η δρυς, η οξιά και η ελιά. Αποφύγετε το πεύκο γιατί αναπτύσσει πολύ γρήγορα υψηλές θερμοκρασίες και μαυρίζει πολύ γρήγορα το τζάμι.
Οικολογικά ξύλα …νούμερο 2: Για όσους επιμένετε στην οικολογική…καύση του τζακιού σας υπάρχει και δεύτερη εναλλακτική των «οικολογικών ξύλων», τα οποία είναι κούτσουρα από αφυδατωμένο αλεύρι οξιάς, εντελώς οικολογικό δηλαδή. Είναι απολύτως ασφαλή και δεν αναδύουν καρκινογόνους καπνούς, είναι πολύ ξηρά και δε σκάνε κατά την καύση, ενώ το βασικό τους πλεονέκτημα είναι η θερμική τους ικανότητα, η οποία σε αντιστοιχία ισοδυναμεί 5.000kcal με 3 κούτσουρα δέντρου. Δε μυρίζουν, κατά την καύση τους, όπως τα κοινά ξύλα και η ειδική κατασκευή τους επιτρέπει την διακοπή (της καύσης) καθώς μπορούν εύκολα να …κοπούν στο σημείο που δεν έχουν ακόμα καεί.
Αποθήκευση
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσετε στον χώρο και τον τρόπο αποθήκευσης των ξύλων σας. Ένας βασικός κανόνας είναι ότι τα καλύτερα καυσόξυλα είναι αυτά, που έχουν αποθηκευτεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από δύο χρόνια και έχουν ξηραθεί ολοσχερώς. Όσο για την αποθήκευσή τους, τα καυσόξυλα πρέπει να αποθηκεύονται σε στεγασμένο και καλά αεριζόμενο χώρο και η περιεχόμενη υγρασία τους να είναι κάτω από 15%.
Τop 5 συμβουλές
1. Ο καθαρισμός του τζακιού σας είναι απαραίτητος πριν από κάθε χειμωνιάτικη…σεζόν. Με τον τρόπο αυτό αυξάνετε την απόδοση και λειτουργία του.
2. Προσοχή στην κατάλληλη επιλογή του ξύλου. Θυμηθείτε άλλα ξύλα ενδείκνυνται για προσάναμμα και άλλα για φωτιά.
3. Χρησιμοποιείτε πάντα ξερά ξύλα για το τζάκι σας.
4. Η φλόγα από τη φωτιά που βγάζουν τα ξύλα σας, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να «ανεβαίνει» στην καμινάδα. Υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιάς.
5. Αναζητήστε τον τόπο προέλευσης της ξυλείας και βεβαιωθείτε πως ο πωλητής που σας τα προμηθεύει διαθέτει ειδική άδεια. Βοηθήστε και εσείς με τον τρόπο σας στη διακοπή της παράνομης υλοτομίας των δασών μας