Της Ευρυδίκης Νεραντζή, Ψυχολόγου, Msc Συνθετική Θεραπευτική Συμβουλευτική
Τo θέμα των ορίων συχνά απασχολεί τους γονείς σε ότι αφορά την ανατροφή των παιδιών τους. Πράγματι τα όρια είναι ιδιαιτέρως σημαντικά στο μεγάλωμα του παιδιού. Γιατί όμως τα όρια κατέχουν τόσο σημαντική θέση για την εξέλιξη τους και ποια είναι η πραγματική τους αξία?
Τα όρια είναι απαραίτητα στην ζωή των παιδιών καθώς προσδίδουν σε αυτά όχι μόνο την αίσθηση της ασφάλειας, αλλά και της συνεχούς φροντίδας από την πλευρά του γονιού. Η σωστή οριοθέτηση δημιουργεί ένα περιβάλλον πιο προβλέψιμο αλλά και ελεγχόμενο για τα παιδιά, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνει στο παιδί να συμπεριφέρεται πιο υπεύθυνα ενισχύοντας τον σεβασμό και την υπακοή. Η δημιουργία και εφαρμογή των ορίων στο οικογενειακό πλαίσιο μπορεί να ξεκαθαρίσει με σαφήνεια το ρόλο που διακατέχει ο καθένας και δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα στο παιδί για τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη θέση αυτή.
Η θέσπιση όμως και η εφαρμογή κατ’ επέκταση των ορίων, δυσκολεύει και μπερδεύει πολλούς γονείς. Μη γνωρίζοντας την αξία των ορίων, αλλά και το σωστό τρόπο οριοθέτησης, συχνά, ταυτίζουν τα όρια με «συναισθηματικά τραύματα» που δημιουργούνται στα παιδιά. Κάτι τέτοιο, όμως δεν ισχύει. Αυτό, κυρίως συμβαίνει όταν οι ίδιοι οι γονείς δυσκολεύονται για τους δικούς του προσωπικούς λόγους να βάλουν όρια στη δική τους ζωή τους. Πρέπει να είναι σαφές ότι οι γονείς είναι αυτοί που « νομοθετούν» στο οικογενειακό πλαίσιο. Η άρνηση μας να ικανοποιήσουμε κάποιες από τις επιθυμίες των παιδιών μπορεί να στενοχωρεί και να κακοκαρδίσει τα παιδιά μας, όμως τραύματα δημιουργούνται όταν ένα παιδί βιώνει επαναλαμβανόμενες δυσάρεστες εμπειρίες και όχι όταν δεν ικανοποιούνται όλα τα χατίρια του.
Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν ότι τα όρια θα πρέπει να συμβαδίζουν με την ηλικία άρα και με τα εξελικτικά του χαρακτηριστικά.
Τα όρια που θέτουµε είναι διαφορετικά ανάλογα με την ηλικία και αυτό είναι σηµαντικό να το γνωρίζουν τα παιδιά.
Ένα µικρότερο παιδί από την άλλη πρέπει να γνωρίζει ότι οι περισσότερες απαγορεύσεις σχετίζονται στις σημερινές δυνατότητές του και μετά από λίγο καιρό όταν αυτό μεγαλώσει θα πάψουν να ισχύουν . Για το λόγο αυτό και πρέπει στα τα µμικρότερα παιδιά να χρησιμοποιούμε τη φράση «Όχι ακόµα».
Επίσης, στα παιδιά πρέπει να γίνεται σαφές, ότι οι γονείς είναι αυτοί που αποφασίζουν το «πότε» και το «γιατί» πρέπει να γίνει ή να «μην γίνει» κάτι.
Πάντα βέβαια θα πρέπει να συνυπολογίζονται παράγοντες όπως η ωριμότητα , οι οικογενειακές συνήθειες, αλλά και η πίεση που ασκείται από την παρέα των συνομηλίκων. Σε κάθε περίπτωση όμως καλό είναι να ακολουθούμε σε γενικές γραμμές τις αρχές και τους κανόνες που έχουμε θέσει ως οικογένεια.
Τα όρια πρέπει να είναι ανάλογα µε το περιβάλλον.
Οφείλουμε να μάθουμε στα παιδιά ότι πρέπει να σεβόµαστε τους κανόνες που ακολουθούνται σε κάθε πλαίσιο πχ. σχολείο. Όµως, αν στο σπίτι δεν έχουμε δημιουργήσει σαφή όρια και κανόνες, το παιδί δύσκολα. θα δέχεται την ύπαρξή τους στο σχολείο ή μετέπειτα στην κοινωνική του ζωή. Και φυσικά εμείς ως γονείς πρέπει να είμαστε το ξεκάθαρο πρότυπο τους.
Τα όρια και οι κανόνες πρέπει να είναι ξεκάθαρα, να μην δημιουργούν υπερβολικές απαιτήσεις, ενώ φυσικά να γίνονται αντιληπτά από τα παιδιά.
Τέλος θα πρέπει σε όλους τους γονείς να είναι αντιληπτό ότι και τα όρια έχουν … όρια.. ∆εν μπορούμε να λέμε « όχι» σε όλα, αλλά να δημιουργήσουμε μια λογική ιεράρχηση. Σε περίπτωση μάλιστα που το παιδί προσπεράσει τις απαγορεύσεις μας, αλλά καταφέρει κάτι στο οποίο εμείς δεν πιστεύαμε αρχικά θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αναθεωρήσουμε και να επιβραβεύσουμε το παιδί.
Με άλλα λόγια τα όρια δεν πρέπει να αποτελούν τροχοπέδη στο μεγάλωμα του, αλλά να είναι συνοδοιπόρος τους.
Ας μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν, παρά μόνο όταν έχουμε καλλιεργήσει ένα περιβάλλον γεμάτο αποδοχή, αναγνώριση και κυρίως αγάπη.
Σύντομο βιογραφικό Ευρυδίκης Νεραντζή
H Ευρυδίκη Νεραντζή είναι απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και έλαβε μεταπτυχιακή κατάρτιση ως εκπαιδεύτρια Συνθετικής Θεραπευτικής Συμβουλευτικής από το Counseling &Psychotherapy Central Awarding Body.Το 2016 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διοίκησης Μονάδων Υγείας» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου Πατρών. Παράλληλα μετεκπαιδεύτηκε από το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην «Ειδική Αγωγή και Ψυχολογία» στον τομέα της Αξιολόγησης – Διάγνωσης –θεραπευτικής Αποκατάστασης ειδικών μαθησιακών δυσκολιών. Εργάστηκε συστηματικά ως ψυχολόγος πρώτα στην Κοινωνική Υπηρεσία Νομού Πρέβεζας, ενώ το 2015 υπηρέτησε ως Ψυχολόγος – Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Λευκάδας. Τομείς Εξειδίκευσης της είναι η οικογενειακή συμβουλευτική , η διαχείριση άγχους, οι κρίσεις πανικού, η συμβουλευτική γονέων , οι μαθησιακές δυσκολίες, η θετική φροντίδα άνοιας.
Στοιχεία επικοινωνίας:
Email: vicky1ner@yahoo.gr
Τηλ.6972689286
Πρέβεζα 48100
