Δεν είναι τελικά θετική για τους κατοίκους του Διστόμου η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, καθώςδέχθηκε την προσφυγή της Γερμανίας, που μιλούσε γιαετεροδικία (έτσι χαρακτηρίζει η συν-εταίρος χώρα τοΟλοκαύτωμα του Διστόμου).
Το Δικαστήριο, με ψήφους 12 υπέρ και 3 κατά, αποφάσισε πως τα ιταλικά δικαστήρια παραβίασαν το δικαίωμα της ασυλίας της Γερμανίας γιατί επέτρεψαν αγωγές των θυμάτων τών ναζί (όπως αυτών της Σφαγής του Διστόμου) και γιατί επέτρεψαν την εφαρμογή στην Ιταλία της από το 1997 απόφασης τουΠρωτοδικείου Λιβαδειάς, σύμφωνα με την οποία καταδικάζεται το γερμανικό κράτος να αποζημιώσει τις οικογένειες 218 θυμάτων της Σφαγής του Διστόμου, στις 10 Ιουνίου 1944.
Όπως εξηγεί, δε γνωματεύει για την απόφαση του ελληνικού Πρωτοδικείου, αλλά για τις αποφάσεις των ιταλικών δικαστηρίων (Εφετείο Φλωρεντίας/2008), τα οποία δέχθηκαν τις αγωγές των απογόνων-θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας, που ζητούσαν αποζημιώσεις από το γερμανικό κράτος.
«Το Δικαστήριο θεωρεί ότι η άρνηση των ιταλικών δικαστηρίων να αναγνωρίσουν την ασυλία συνιστά παράβαση των υποχρεώσεών τους απέναντι στο γερμανικό κράτος», ανακοίνωσε σε δημόσια συνεδρίαση ο δικαστής Χισάσι Οουάντα, κατά την ανάγνωση της απόφασης στο Μέγαρο της Ειρήνης στη Χάγη.
Η Ιταλία, διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών Τζούλιο Τέρτσι, δήλωσε πως η Ρώμη «σέβεται την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, έστω κι αν το περιεχόμενό της δε συμπίπτει με τις θέσεις της κι εννοεί να αντιμετωπίσει με την Γερμανία το θέμα των οδυνηρών γεγονότων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου».
Ο δήμαρχος Διστόμου
Σε δηλώσεις του στην aftodioikisi.gr, μετά την απόφαση του δικαστηρίου, ο δήμαρχος Διστόμου Γιάννης Πατσατάρας τόνισε: «Η απόφαση είναι συγκεκριμένη, είναι αρνητική. Συνεχίζουμε, όμως, καθώς όλα κρίνονται πλέον σε πολιτικό επίπεδο από εδώ και πέρα. Οι πολιτικοί πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Αυτό, άλλωστε, είναι και το γενικό συμπέρασμα από την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου. Συνεχίζουμε, λοιπόν, σε όλα τα φόρα, συνεχίζουμε τον αγώνα, και οι πολιτικοί να φέρουν το θέμα στη Βουλή, όπως οδεύει και με την ερώτηση που κατέθεσαν οι 28 βουλευτές» (κλικ εδώ για να διαβάσετε την πρόταση).
Περάκης: Ο αγώνας συνεχίζεται
Την άποψη ότι «ο αγώνας για τη διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων συνεχίζεται» και πως το Eλληνικό Kράτος «θα πρέπει να προχωρήσει στη διεκδίκηση», εκφράζει ο καθηγητήςΣτέλιος Περράκης, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα στην παρέμβαση που έκανε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά την εκδίκαση της υπόθεσης.
Την άποψη ότι «ο αγώνας για τη διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων συνεχίζεται» και πως το Eλληνικό Kράτος «θα πρέπει να προχωρήσει στη διεκδίκηση», εκφράζει ο καθηγητήςΣτέλιος Περράκης, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα στην παρέμβαση που έκανε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά την εκδίκαση της υπόθεσης.
«Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου είναι σαφώς σε μία συντηρητική γραμμή με μία εξαιρετικά στενή ερμηνεία του ισχύοντος Διεθνούς Δικαίου, ιδίως του εθιμικού Διεθνούς Δικαίου, με την έννοια ότι δεν διαπίστωσε καμία μετακίνηση πρακτικής στο θέμα της ετεροδικίας των κρατών, όταν μάλιστα τίθεται ζήτημα από την πλευρά ιδιωτών οι οποίοι με αγωγές τους επικαλούμενοι παραβιάσεις σοβαρές, ανθρωπιστικού δικαίου και δικαιωμάτων του ανθρώπου, σε διάρκεια ένοπλων συρράξεων, κατοχής κ.λπ., ζητούν επανόρθωση. Είναι ένας δρόμος που ακολουθήσαμε και στην Ελλάδα, είναι ένας δρόμος που είναι η καινούργια, αν θέλετε, αντίληψη, πέρα από την κλασσική παραδοσιακή, της διακρατικής συνεννόησης προκειμένου να υπάρξουν επανορθώσεις», σημείωσε ερωτηθείς σχετικά.
Και υπογράμμισε: «Από την άλλη πλευρά το Δικαστήριο ξεκαθάρισε ότι θα πρέπει η Ιταλία και η Γερμανία, άρα το επεκτείνουμε τώρα αυτό γιατί αυτό ενδιαφέρει κι εμάς, θα πρέπει να προχωρήσουν σε συνομιλίες προκειμένου να διευκρινιστεί τi ακριβώς μέλλει γενέσθαι με τα ζητήματα των επανορθώσεων. Δηλαδή, το Δικαστήριο θέλει να επαναφέρει σε διακρατικό επίπεδο συνεννόησης το θέμα των επανορθώσεων. Άρα, λοιπόν η συνέπεια αυτής της απόφασης είναι ότι έστω και αν είναι λυπηρό το γεγονός ότι οι δικαστές δε διαπιστώνουν εξέλιξη του Διεθνούς Δικαίου, το θεωρούν σαν να είναι κάτι παγωμένο, ενώ δε νομίζω ότι τα πράγματα είναι έτσι, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι σοφότεροι να ξέρουν αυτοί».
ΥΠΕΞ: Ανοιχτό το ζήτημα των αποζημιώσεων
Σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, σχολιάζοντας την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, σημειώνει πως είναι σημαντικό «ότι το Δικαστήριο διαπιστώνει πως το γεγονός ότι ένα Κράτος απολαύει ετεροδικίας ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων ενός άλλου Κράτους δεν επηρεάζει το ζήτημα της διεθνούς του ευθύνης και της συνακόλουθης υποχρέωσης του να παράσχει αποζημίωση».
Σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, σχολιάζοντας την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, σημειώνει πως είναι σημαντικό «ότι το Δικαστήριο διαπιστώνει πως το γεγονός ότι ένα Κράτος απολαύει ετεροδικίας ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων ενός άλλου Κράτους δεν επηρεάζει το ζήτημα της διεθνούς του ευθύνης και της συνακόλουθης υποχρέωσης του να παράσχει αποζημίωση».
«Η ελληνική κυβέρνηση θα μελετήσει την Απόφαση με προσοχή, υπό το φως της σταθερής και διαχρονικής θέσης ότι το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων παραμένει ανοικτό».
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ
To Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε σήμερα την απόφαση του στην υπόθεση Γερμανίας κατά Ιταλίας για την κρατική ετεροδικία. Η Γερμανία προσέφυγε στο ΔΔΧ κατά της Ιταλίας στις 23.12.2008, αντιδρώντας σε σειρά αποφάσεων του ιταλικού Ακυρωτικού Δικαστηρίου (Corte Suprema di Cassazione) αλλά και άλλων δικαστηρίων στην Ιταλία, τα οποία θεώρησαν ότι για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στην Ιταλία, η Γερμανία ευθύνεται να καταβάλει αποζημιώσεις στα θύματα χωρίς να απολαύει του προνομίου της κρατικής ετεροδικίας.
To Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε σήμερα την απόφαση του στην υπόθεση Γερμανίας κατά Ιταλίας για την κρατική ετεροδικία. Η Γερμανία προσέφυγε στο ΔΔΧ κατά της Ιταλίας στις 23.12.2008, αντιδρώντας σε σειρά αποφάσεων του ιταλικού Ακυρωτικού Δικαστηρίου (Corte Suprema di Cassazione) αλλά και άλλων δικαστηρίων στην Ιταλία, τα οποία θεώρησαν ότι για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στην Ιταλία, η Γερμανία ευθύνεται να καταβάλει αποζημιώσεις στα θύματα χωρίς να απολαύει του προνομίου της κρατικής ετεροδικίας.
Στην εν λόγω δίκη παρενέβη η χώρα μας στις 13.01.2011 ως μη διάδικο μέρος βάσει του Άρθρου 62 του Καταστατικού του ΔΔΧ, με σκοπό να ενισχύσει τις ιταλικές θέσεις ενώπιον του Δικαστηρίου.
Στην Απόφασή του, το Δικαστήριο εκφράζει την άποψη ότι οι πράξεις των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν αντίθετες στο δίκαιο του πολέμου και παραβίαζαν πανανθρώπινες αξίες. Όμως το Δικαστήριο σημείωσε ότι η συγκεκριμένη υπόθεση αφορούσε τον διαδικαστικό κανόνα της ετεροδικίας των Κρατών και όχι την ευθύνη της Γερμανίας για τις παράνομες ενέργειες της, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η Γερμανία, στην υπόθεση αυτή, απολαύει του προνομίου της ετεροδικίας και έκρινε, δεχόμενο τις αιτιάσεις της Γερμανίας, ότι τα ιταλικά δικαστήρια παραβίασαν τον κανόνα αυτό του εθιμικού διεθνούς δικαίου. Επιπλέον, το Δικαστήριο δέχτηκε ότι οι αποφάσεις των ιταλικών δικαστηρίων με τις οποίες επετράπη η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για την Villa Vigoni με σκοπό την ικανοποίηση των θυμάτων της υπόθεσης του Διστόμου, καθώς και η αναγνώριση ως εκτελεστών στην Ιταλία των σχετικών αποφάσεων των ελληνικών δικαστηρίων, αποτελούσαν παράνομες πράξεις από ιταλικής πλευράς.
Ωστόσο, σημαντικό είναι ότι το Δικαστήριο διαπιστώνει πως το γεγονός ότι ένα Κράτος απολαύει ετεροδικίας ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων ενός άλλου Κράτους δεν επηρεάζει το ζήτημα της διεθνούς του ευθύνης και της συνακόλουθης υποχρέωσης του να παράσχει αποζημίωση. Επίσης, το Δικαστήριο, αναφερόμενο στο ζήτημα της αποζημίωσης των Ιταλών αιχμαλώτων πολέμου καθώς και άλλων απαιτήσεων Ιταλών πολιτών, οι οποίες δεν έχουν διευθετηθεί, τόνισε ότι τα θέματα αυτά θα μπορούσαν να επιλυθούν μέσω διμερών διαπραγματεύσεων. Με τον τρόπο αυτό το Δικαστήριο επιβεβαιώνει ότι τα θέματα αυτά δεν έχουν κλείσει.
Η ελληνική κυβέρνηση θα μελετήσει την Απόφαση με προσοχή, υπό το φως της σταθερής και διαχρονικής θέσης ότι το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων παραμένει ανοικτό .
Βουλή: Ερώτηση για παράσταση Ελλάδας
στο Ευρωδικαστήριο για γερμανικά εγκλήματα
Στο μεταξύ, ερώτηση προς τον υπουργούς Εξωτερικών Σταύρο Δήμα και Δικαιοσύνης Μιλτιάδη Παπαϊωάννου υπέβαλαν το πρωί ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, οι βουλευτές του κόμματος Θοδωρής Δρίτσας και Βασίλης Μουλόπουλος, καθώς και οι ανεξάρτητοι βουλευτές Σοφία Σακοράφα καιΠαναγιώτης Κουρουπλής για την παράσταση της Ελληνικής Κυβέρνησης στην εξέταση προδικαστικού ερωτήματος ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την ετεροδικία της Γερμανίας σε υποθέσεις εγκλημάτων πολέμου.
στο Ευρωδικαστήριο για γερμανικά εγκλήματα
Στο μεταξύ, ερώτηση προς τον υπουργούς Εξωτερικών Σταύρο Δήμα και Δικαιοσύνης Μιλτιάδη Παπαϊωάννου υπέβαλαν το πρωί ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, οι βουλευτές του κόμματος Θοδωρής Δρίτσας και Βασίλης Μουλόπουλος, καθώς και οι ανεξάρτητοι βουλευτές Σοφία Σακοράφα καιΠαναγιώτης Κουρουπλής για την παράσταση της Ελληνικής Κυβέρνησης στην εξέταση προδικαστικού ερωτήματος ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την ετεροδικία της Γερμανίας σε υποθέσεις εγκλημάτων πολέμου.
Οι βουλευτές ρωτούν:
- Πότε έλαβαν γνώση τού προδικαστικού αιτήματος του δικαστηρίου της Μπρέσια και σε ποιες άμεσες ενέργειες προέβησαν, δεδομένων των στενών και ανελαστικών χρονικών περιθωρίων;
- Έχει υποβάλει η Ελληνική Κυβέρνηση αίτημα προς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να συμμετάσχει ως ενδιαφερόμενο μέρος στη συζήτηση του προδικαστικού αιτήματος του δικαστηρίου της Μπρέσια, δεδομένου μάλιστα ότι η σχετική προθεσμία λήγει στις αρχές του τρέχοντος μηνός;
- Πώς προτίθεται να χειριστεί το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων σε θύματα ή συγγενείς θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας την περίοδο της κατοχής;
Πατήστε εδώ για να διαβάσετε (αγγλικά) την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Για να διαβάσετε τι είπε ο δήμαρχος Διστόμου Γιάννης Πατσατάρας στην aftodioikisi.gr, πριν από την απόφαση του Διεθνές Δικαστηρίου της Χάγης, πατήστε εδώ.
