Ε Ι Σ Η Γ Η Σ Η
Επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης Διαφάνειας και ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Αποζημίωση των θυμάτων εγκλημάτων βίας από πρόθεση».
Εισάγεται προς ψήφιση το παρόν νομοσχέδιο προς εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία 2004/80/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 29ης Απριλίου 2004», και άλλες διατάξεις.
Σύμφωνα με το νομικό πλέγμα του Ελληνικού Ποινικού Κώδικα δεν προβλέπεται αποζημίωση του θύματος σε περιπτώσεις που ο δράστης κάποιας εγκληματικής σε βάρος του συμπεριφοράς στερείται περιουσίας ή είναι άγνωστος ή δεν μπορεί να διωχθεί ποινικά και να του επιβληθεί ποινή, προκειμένου ν’αξιώσει κατ’ αυτού αποζημίωση συνεπεία της σε βάρος του αδικοπραξίας ή αποπείρας τελέσεως αυτής.Εν όψει της τοιαύτης ελλείψεως ναι μεν υφίσταται η ηθική ικανοποίηση του θύματος εκ της καταδίκης του δράστου πλην δεν απολαμβάνει αποζημίωση για την σε βάρος του τέλεση του εγκλήματος και των δυσμενών επιπτώσεων που έχει η παραβατική συμπεριφορά του δράστη στην περιουσία του.
Το κενό αυτό της νομοθεσίας μας έρχεται να καλύψει η προκειμένη πολύ αξιόλογη νομοθετική ρύθμιση ικανοποιούσα το αίσθημα δικαίου στον παθόντα με νέα ειδική νομική βάση που ισχύει παράλληλα με τις άλλες αξιώσεις που ρυθμίζει ο Αστικός Κώδικας και ανεξαρτήτως των αξιώσεων του κατά του Ελληνικού Δημοσίου.
Με τον τρόπο αυτό ενδυναμώνεται σ’ ένα ευνοούμενο κράτος ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου (αρθρ. 2 παρ.1 του Συντάγματος), το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια (αρθρ.20 παρ.1 του Συντάγματος), ή έννοια της αλληλεγγύης, αλλά και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου (αρθρ. 25 παρ.1 του Συντάγματος).
Στην κοινοτική νομοθεσία προβλέπεται η σε κάθε περίπτωση ικανοποίηση του παθόντος, όσον αφορά στην αποκατάσταση έστω και ευλόγου αποζημιώσεως του σε όσες περιπτώσεις υπάρχει πρόβλημα ως προς την δυνατότητα είσπραξης αποζημιώσεως με την επέμβαση της πολιτείας προκειμένου να εγκαθιδρύεται απολύτως η ασφάλεια, η δικαιοσύνη στους πολίτες. Ούτω τίθενται τα θεμέλια για την λήψη μέτρων για τα θύματα εγκλημάτων βίας, για τα οποία δεν συντρέχουν εξ αντικειμένου προϋποθέσεις ή ελπίδα λήψεως αποζημιώσεως.
Βάσει της άνω οδηγίας και με την φιλοσοφία και τον ευρύτερο σκοπό αυτής προσδιορίστηκαν τα όργανα που θα συνδράμουν τα κράτη – μέλη σε συλλογή πληροφοριών, και παροχή βοήθειας προς εξεύρεση λύσεων σε κάθε πρόβλημα που ήθελε παρουσιασθεί με στόχο την ικανοποίηση του παθόντος.
Με το προκείμενο νομοσχέδιο τίθενται τα θεμέλια προκειμένου και η χώρα μας με συστηματικότητα και συνεκτικότητα με την σύσταση ενός εθνικού φορέα την «Ελληνική Αρχή Αποζημιώσεως», συνεργασθεί με τις λοιπές χώρες κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητος, ώστε να δύναται να παρέχει στους πολίτες-θύματα εγκλημάτων βίας από πρόθεση, που κατοικούν στην ημεδαπή εύλογη αποζημίωση κατά τις διαδικασίες του νομοσχεδίου τούτου, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη συνδρομής, τις οικείες ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές, ακόμη και αν το αδίκημα έχει διαπραχθεί στην επικράτεια άλλου κράτους μέλους της Ένωσης, εφ’ όσον η σχετική αίτηση έχει υποβληθεί εντός έτους, από τον χρόνο γέννησης της αξιώσεως του και πρόκειται για αδικήματα που τελέσθηκαν μετά την 1-1-2006.
Για τον προσδιορισμό του ύψους της εύλογης αποζημίωσης εφαρμόζεται το Αστικό Δίκαιο, (συνυπαιτιότητα παθόντος, περιουσιακή κατάσταση του, εάν συνετέλεσε και ούτος στην πρόκληση του εγκλήματος κοκ.), επιτρέπεται η άσκηση (προσφυγή) κατά της «Ελληνικής Αρχής Αποζημιώσεως» ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων.
Ευνόητο είναι ότι το Ελληνικό Δημόσιο, καταβάλλων την εν λόγω αποζημίωση θα υποκαθίσταται στα δικαιώματα του δικαιούχου έναντι του δράστη, μέχρι του ποσού που κατέβαλε
ΒΑΣΩ ΤΣΟΝΟΓΛΟΥ
ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΠΑΣΟΚ ΒΟΙΩΤΙΑΣ