Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ
Τη συμβολή του Συνηγόρου του Πολίτη ώστε να εφαρμοστεί άμεσα η περιβαλλοντική νομοθεσία και να προστατευθούν αποτελεσματικά οι κάτοικοι του Ασωπού στη Βοιωτία και της Μεσσαπίας στην Εύβοια από την κατανάλωση νερού με εξασθενές χρώμιο ζητούν περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες. Για καθυστέρηση στην υλοποίηση των εξαγγελιών για την επιβολή ειδικού ορίου στο εξασθενές χρώμιο μιλούν οι κάτοικοι της περιοχής του Ασωπού στη Βοιωτία και της Μεσσαπίας στην Εύβοια.
Σε αναφορά που απευθύνουν στην ανεξάρτητη αρχή στις 13 Απριλίου χαρακτηρίζουν αδικαιολόγητη τη μη λήψη μέτρων για την προστασία της ανθρώπινης υγείας, ενώ καταγγέλλουν τη κυβέρνηση για καθυστέρηση στην υλοποίηση εξαγγελιών περί επιβολής ειδικού ορίου για το εξασθενές χρώμιο στο νερό και περί άμεσης υδροδότησης από την ΕΥΔΑΠ στις ρυπασμένες περιοχές. Επισημαίνουν επίσης ότι το κοινό δεν ενημερώθηκε για τους κινδύνους.
Το Ινστιτούτο Τοπικής Αειφόρου Ανάπτυξης και Πολιτισμού (ΙΤΑΠ), ο παπα-Γιάννης Οικονομίδης, πρωταγωνιστής στην ανάδειξη της ρύπανσης του Ασωπού, και ο επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων Γιάννης Ζαμπετάκης επικαλούνται μεταξύ άλλων δελτίο τύπου του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής το οποίο εξεδόθη... μερικές εβδομάδες μετά την πραγματοποίηση (15/1/2011) Διεθνούς Συνδιάσκεψης για το Χρώμιο στο νερό και αναφέρει:
«[...] κρίθηκε ότι είναι βάσιμες οι απόψεις που υποστηρίζουν την αναγκαιότητα αναθεώρησης της νομοθεσίας για το πόσιμο νερό και της θέσπισης αυτόνομων ορίων για το εξασθενές χρώμιο. Υπήρξε συμφωνία μεταξύ των ομιλητών ότι τα υπάρχοντα διεθνή όρια για το ολικό χρώμιο, τα οποία είναι 100 μg/lt στις ΗΠΑ, 50 μg/lt στην Ε.Ε. (Οδηγία για το Πόσιμο Νερό) και επίσης 50 μg/lt από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, δεν είναι βέβαιο ότι εγγυώνται την προστασία της δημόσιας υγείας».
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας η αρμόδια σύμβουλος της Ε.Ε. κάλεσε την Ελλάδα να αναλάβει πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της θέσπισης ορίων. Η καθυστέρηση στην έκδοση δελτίου τύπου είχε αποδοθεί τότε από κύκλους της υπουργού Τίνας Μπιρμπίλη στη... μετάφραση των αγγλικών εισηγήσεων που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια του... μονοήμερου συνεδρίου. Τρεισήμισι μήνες μετά εκκρεμεί ακόμη η έκδοση των πρακτικών.
Στο... καθυστερημένο δελτίο τύπου σημειώνεται επίσης πως «[...] φαίνεται ότι έχουν συγκεντρωθεί αρκετές ενδείξεις που να υποδεικνύουν ότι το εξασθενές μπορεί να είναι καρκινογόνο και με την κατάποση». Η επιφυλακτικότητα με την οποία διατυπώνεται η παραπάνω φράση εναλλάσσεται με τη βεβαιότητα που αποπνέει η επόμενη: «Η εκτίμηση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ερευνας για τον Καρκίνο, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, είναι ότι χημικές ενώσεις που περιέχουν εξασθενές χρώμιο είναι καρκινογόνες για τον άνθρωπο».
Τον Φεβρουάριο του 2010 η υπουργός Τίνα Μπιρμπίλη σε συνέντευξη τύπου που έδωσε στα Οινόφυτα αναφέρθηκε στην «...ανάγκη άμεσης πρόσβασης του πληθυσμού σε καθαρό πόσιμο νερό σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ», ενώ ο γ.γ. Υδάτων, Α. Ανδρεαδάκης, τόνισε την ανάγκη επιβολής ειδικού ορίου για το εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό.
Στις 19 Απριλίου 2010 σε δελτίο τύπου του ΥΠΕΚΑ αναφέρεται πάλι πως, «σε στενή συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ, την Περιφέρεια και τις τοπικές Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης Αποχέτευσης και τους ΟΤΑ, έχουν δρομολογηθεί συγκεκριμένες ενέργειες για την ασφαλή υδροδότηση των κατοίκων της περιοχής με καθαρό πόσιμο νερό». Ανάλογες εξαγγελίες είχε κάνει η Τίνα Μπιρμπίλη λίγους μήνες αργότερα και για την περιοχή της Μεσσαπίας, όπου είχε παρευρεθεί συνοδεία κλιμακίου της ΕΥΔΑΠ.
«Παρ' όλα τα παραπάνω, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία ενέργεια για την επιβολή ειδικού ορίου για το εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό ούτε ενημερώθηκαν οι καταναλωτές των αντίστοιχων περιοχών για τους κινδύνους από την κατανάλωση του παρεχόμενου νερού. Πολύ περισσότερο δεν ελήφθησαν μέτρα για την άμεση προστασία της υγείας τους, αν και υπήρξαν σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Τέλος, ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί η υδροδότηση των ρυπασμένων περιοχών από την ΕΥΔΑΠ» καταλήγουν οι προσφεύγοντες.
Για παράνομη κρατική μεθόδευση σε σχέση με τον χειρισμό του ζητήματος της αγροτικής παραγωγής της περιοχής του Ασωπού κάνουν λόγο σε άλλη αναφορά τους προς τον Συνήγορο του Πολίτη το ΙΤΑΠ, ο παπα-Γιάννης Οικονομίδης και ο σύλλογος «Πολίτες για την Αειφορία».
Οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι, παρά το γεγονός ότι αρκετοί φορείς και ιδιώτες ανέλυσαν τοπικά αγροτικά προϊόντα και διαπίστωσαν υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στις 11 Φεβρουαρίου 2011 γνωμοδότησε πως «δεν παρουσιάζονται ιδιαίτερα προβλήματα στα προϊόντα της γης που παράγονται στην ελεγχόμενη περιοχή». Είχαν προηγηθεί από την πλευρά του υπουργείου δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε αγροτικά προϊόντα της Βοιωτίας και ειδικά των Οινοφύτων, του Σχηματαρίου και του Αγ. Θωμά. Στα αποτελέσματα επιβεβαιώνονται οι μέχρι σήμερα μετρήσεις φορέων και ιδιωτών για ύπαρξη σε αφύσικα υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων (νικέλιο, χρώμιο, χαλκός, ψευδάργυρος).
Ομως, με το σκεπτικό ότι δεν έχουν καθοριστεί ανώτατα όρια στα τρόφιμα για τις συγκεκριμένες ουσίες, το υπουργείο συμπέρανε ότι δεν παρουσιάζονται προβλήματα στην αγροτική παραγωγή.
«Επισημαίνουμε πως δεν εφαρμόστηκε η συνήθης επιστημονική μεθοδολογία (γιατί άραγε;), αφού τα αποτελέσματα των αναλύσεων δεν συγκρίνονται με άλλα από καθαρές περιοχές, ώστε να βγουν ορθά συμπεράσματα ως προς την απορρόφηση των χημικών ουσιών από τα φυτά» υποστηρίζουν οι καταγγέλλοντες. Αίτημά τους είναι η λήψη μέτρων για την προστασία των αγροτικών προϊόντων και των καταναλωτών αλλά και η απόδοση του κόστους αποκατάστασης στους ρυπαντές.
Πηγή: Ελευθεροτυπ;iα