Η παγκόσμια πρωτοτυπία των περιπτέρων που συναντάται με τη συγκεκριμένη μορφή μόνο στην Ελλάδα, σε λίγο καιρό μάλλον θα ανήκει στην ιστορία. Η κρίση έχει καταφέρει… οριστικό χτύπημα και σε αυτό τον κλάδο που μετρά αντίστροφα.
Στην Αθήνα έχουν κλείσει περίπου τα μισά περίπτερα από το 2009, καθώς από τα 5.500 που υπήρχαν έχουν απομείνει περίπου 3.000. Πανελλαδικά άλλες 3.000 περίπου έχουν βάλει «λουκέτο». Το Συνδικάτο Επαγγελματιών Περιπτερούχων Καπνοπωλών και Λιανέμπορων Ψιλικών Ειδών Αττικής σε συνεργασία με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας πραγματοποίησαν πρόσφατα μια ημερίδα ενημέρωσης και προβληματισμού για το νέο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα περίπτερα και ιδίως για τη διάθεση καπνικών προϊόντων.
Στην ημερίδα εξετάσθηκε το σύνολο σχεδόν των προβλημάτων του κλάδου και οι αλλαγές που επέρχονται με την απελευθέρωση της πώλησης καπνικών προϊόντων από σούπερ μάρκετ και άλλα παρεμφερή μαγαζιά. Όπως τονίστηκε από τους ομιλητές και τους παρευρισκόμενους, με τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί ο κλάδος οδηγείται σε αφανισμό και η αγορά μικρής λιανικής σε μονοπώληση. Ήδη οι μεγάλες καπνοβιομηχανίες ετοίμασαν τον μηχανισμό μονοπώλησης και εκτόπισης των περιπτερούχων και των πρακτόρων χονδρικής καπνικών με την καθετοποίηση των πωλήσεων μέχρι τη λιανική.
Όπως τόνισαν πολλοί ομιλητές, «με τι ανταγωνιστικά προσόντα να ανταγωνιστείς μια βιομηχανία η οποία εκτοπίζει τους ενδιάμεσους πωλητές και πουλάει απευθείας στον καταναλωτή; Ακόμη και τα σούπερ μάρκετ που αποκτούν το δικαίωμα διάθεσης καπνικών προϊόντων θα έχουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αφού θα μπορούν να τα “βρίσκουν” εύκολα και κεντρικά με τις καπνοβιομηχανίες σε βάρος των περιπτερούχων»!
Η καθετοποίηση κρύβει μονοπώληση
Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν, η καθετοποίηση των πωλήσεων φαινομενικά φαίνεται «καλή» για τον καταναλωτή. Πίσω της όμως κρύβεται η μονοπώληση. Όταν εξοντωθούν οι μικροί λιανοπωλητές, τότε οι βιομηχανίες και οι μεγάλοι χονδρέμποροι θα διαμορφώνουν κατά το δοκούν τις τιμές και θα εξαρτούν τους καταναλωτές, μετατρέποντάς τους σε ομήρους. Αυτό που τώρα νομίζουν ότι θα κερδίσουν με τη μείωση των τιμών για την εξόντωση των περιπτερούχων καπνοπωλών, αύριο θα το πληρώσουν πολύ ακριβά με τη μονοπώληση της αγοράς.
Στην πράξη οι περιπτερούχοι δέχονται έναν αθέμιτο και εξοντωτικό ανταγωνισμό με τις τιμές, πέρα από τις θεσμικές ανατροπές «απελευθέρωσης» που σημειώθηκαν τελευταία και εξέθεσαν το επάγγελμα σε κάθε βούληση του κάθε δήμου και της κάθε καπνοβιομηχανίας.
Τις παραπάνω επισημάνσεις έκανε με καθαρό και γλαφυρό τρόπο ο νομικός σύμβουλος του σωματείου κ. Ευάγγελος Παπαγιάννης.
Τα τρία τελευταία χρόνια το λιανεμπόριο έχασε περίπου 160 εκατ. ευρώ από ποσοστά μεικτού κέρδους που είχε πριν από το 2009. Σαν να μην έφταναν αυτά, το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο φέρνει περαιτέρω συρρίκνωση «Το πολυνομοσχέδιο έχει στόχο την καταστροφή της μικρής λιανικής, θέλουν να μας καταστρέψουν, εμάς που πουλάμε καπνοβιομηχανικά προϊόντα με μέσο ποσοστό κέρδους 3% και κάτω, επί της ονομαστικής τιμής
. Το λαθρεμπόριο στα καπνικά έχει αυξηθεί δραματικά. Τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν ότι έχει φθάσει περίπου στο 17% και, εάν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, θα ξεπεράσει το 35%. Σε απόλυτα νούμερα, αυτό σημαίνει ότι το ελληνικό Δημόσιο θα χάνει περισσότερα από 1,5 δισ. ευρώ ετησίως από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ). Δεν είναι τυχαίο ότι πέρασαν στο πολυνομοσχέδιο διάταξη για αγορά τσιγάρων μέχρι 50 κούτες μέσω Internet.
»Οι δήμοι στους οποίους ανατέθηκε από την Πολιτεία η διαχείριση του ζητήματος, παραβίασαν το Σύνταγμα, έβγαλαν τους αναπήρους εκτός και δημιούργησαν τα δημοτικά περίπτερα. Δεν καταργούν μόνο, αλλά ξηλώνουν περίπτερα για τα οποία υπάρχουν κάτοχοι άδειας, και στη συνέχεια δεν προκηρύσσουν θέσεις. Οι άνθρωποι αυτοί μένουν ξεκρέμαστοι χωρίς περίπτερα και θέσεις. Θα έπρεπε πρώτα να προτείνονται οι νέες θέσεις και μετά να καταργούνται οι παλιές», έχει επισημάνει σε δηλώσεις του ο γενικός γραμματέας του κλάδου Γιώργος Δούκας.
Εν τω μεταξύ το 2013 μπήκε αρνητικά, καθώς κατεγράφη πτώση 20-30% στους δύο πρώτους μήνες, η οποία ήρθε να προστεθεί στην πτώση τζίρου του 2012 οδηγώντας στο «λουκέτο» ολοένα και περισσότερα περίπτερα. Μάλιστα, ενώ αυτό θα έπρεπε να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση τζίρου σε όσα μένουν, τα στοιχεία δεν το επιβεβαιώνουν.
Σε αυτό έχει συμβάλει καθοριστικά το κόστος του καπνού. Όπως σημειώνουν οι περιπτερούχοι, «ο στριφτός καπνός έχει γίνει είδος πολυτελείας. Καλύτερα να παίρνει πουράκια ο κόσμος παρά στριφτό καπνό. Έτσι λοιπόν, αφού οι πολίτες πέρασαν από τα τσιγάρα στον καπνό, τώρα φεύγουν από τα νόμιμα μαγαζιά και πάνε στις λαϊκές. Έχει μεγάλο κόστος αυτό και όχι μόνο στα έσοδα του Κράτους. Χάνονται θέσεις εργασίας, χάνει χρήματα το ΙΚΑ, χάνει χρήματα το ΤΕΒΕ… Το λαθρεμπόριο είναι πολύ μεγάλη πληγή».
fimes.gr