Τα κύρια παθολογικά προβλήματα που ανακύπτουν μετά από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο διαιρούνται σε τρεις κατηγορίες: Σε προβλήματα που προκύπτουν από την κόπωση των ομοιοστατικών μηχανισμών του σώματος, σε προβλήματα που προκύπτουν από την οξεία τοξική βλάβη της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα ή τους βλεννογόνους και σε χρόνια προβλήματα.
1. Η κόπωση των ομοιοστατικών μηχανισμών του σώματος
Το φυσιολογικό άτομο εξισορροπεί τις διαταραχές θερμοκρασίας που μπορεί να προκύψουν από την μεταβολική δραστηριότητα του σώματος και την υψηλή θερμοκρασία. Η ομοιοστατική αυτή λειτουργία του σώματος είναι πολύ σημαντική και η εφίδρωση, η περιφερική αγγειοδιαστολή και η δίψα είναι σημαντικοί συντελεστές του συστήματος ομοιόστασης του οργανισμού. Όταν οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί του σώματος υφίστανται κόπωση και ανεπαρκούν, εμφανίζεται ηλίαση. Όταν η ομοιοστατική λειτουργία διαταραχτεί σε μεγάλο βαθμό, εμφανίζεται θερμοπληξία με πυρετό, σοβαρή βλάβη στην λειτουργία της καρδιάς, των πνευμόνων, του εγκεφάλου, του ήπατος και των νεφρών, κατάσταση που μπορεί να αποβεί μοιραία για τον πάσχοντα, χωρίς νοσοκομειακή νοσηλεία. Η ηλίαση εκδηλώνεται με ατονία, ζάλη, αδυναμία, κράμπες, σύγχυση, ναυτία, εμετό, λιποθυμία, πονοκέφαλο, εγκεφαλική δυσλειτουργία, διαταραχές ούρων.
Άτομα υψηλού κινδύνου, είναι τα μικρά παιδιά, τα παχύσαρκα άτομα, τα υποτασικά άτομα, τα άτομα που ευρίσκονται σε κακή φυσική κατάσταση, τα άτομα που λαμβάνουν χρονίως ορισμένου τύπου φάρμακα, οι ηλικιωμένοι, οι ασκούμενοι και οι πάσχοντες από ορισμένα ιατρικά νοσήματα (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, διαβήτης, εγκεφαλικά νοσήματα).
2. Οι οξείες βλάβες του δέρματος από τον ήλιο
Η βλάβη από τον ήλιο προσβάλλει αρχικώς επιφανειακά στρώματα του δέρματος, με αποτέλεσμα την εμφάνιση επιφανειακού ερεθισμού με μικρή ερυθρότητα και πόνο. Καθώς η βλάβη προχωράει βαθύτερα, τα συμπτώματα επιδεινώνονται, η ερυθρότητα γίνεται πιο έντονη, ο πόνος αυξάνεται εμφανίζονται φουσκάλες ή πρήξιμο. Η σοβαρότητα του εγκαύματος εξαρτάται από την έκταση του δέρματος που προσβλήθηκε και το βάθος του εγκαύματος. Τα εγκαύματα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις, αφυδάτωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές και να απαιτηθεί νοσηλεία. Ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρές άμεσες επιπλοκές είναι τα μωρά, οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από ορισμένα χρόνια νοσήματα (π.χ. διαβήτης, ανοσοκαταστολή). Τα εγκαύματα έχουν συνδεθεί σε βάθος χρόνου με την ανάπτυξη δερματικών καρκινωμάτων. Εκτός από τις βλάβες του δέρματος από την ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προσβληθεί και ο οφθαλμός με ηλιακό έγκαυμα και θάμβος οράσεως.
3. Χρόνιες βλάβες του δέρματος από τον ήλιο
Παρά το γεγονός ότι τι φάσμα των μονιμότερων αλλοιώσεων από τον ήλιο είναι ευρύ, οι επικίνδυνες βλάβες χαρακτηρίζονται από άμετρο πολλαπλασιασμό κυττάρων με απώλεια της φυσιολογικής αυτορρύθμισης. Λόγω της ταχύτητας που πραγματοποιεί μεταστάσεις, η πιο επικίνδυνη βλάβη είναι το μελάνωμα. Κάθε πρωτοεμφανιζόμενος σπίλος ή σπίλος που αλλάζει χρώμα πρέπει να εξετάζεται ιατρικώς. Η πιθανότητα κακοήθειας είναι υψηλή όταν το χρώμα του σπίλου είναι μελανό ή μαύρο, έχει ασαφή όρια, ασύμμετρο σχήμα, ανομοιομορφία χρώματος, αυξητική τάση, μέγεθος πάνω από έξι mm.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την πρόληψη των παθολογικών αυτών προβλημάτων:
• Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο, κατά την διάρκεια της ύψιστης ηλιοφάνειας 11.00 - 17.00.
• Να πίνετε επαρκή ποσότητα νερού, να φοράτε καπέλο και ανοιχτόχρωμα ρούχα, να κάνετε πολλά δροσερά μπάνια κατά την παραμονή στην θάλασσα και να αποφεύγετε το αλκοόλ και τα βαριά φαγητά. Συνιστάται χρήση αντηλιακών γυαλιών και γαλακτωμάτων με υψηλό δείκτη προστασίας.
• Πολλές φορές πρέπει να γίνονται ορισμένες τροποποιήσεις στην φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν οι χρονίως πάσχοντες.
http://www.ygeiaonline.gr/ta-panta-gia-tin-ygeia/arthra-ygeias/135-skinandhealth/18206-paratetamenh-ekthesh-ston-hlio-kai-pathologika-provlhmata
Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός - Ειδική Παθολόγος
