Για την προέλευση του ονόματος, διαβάστε "Τροβάτο - τοπωνύμια και σημασία τους"
Απέχει 16χλμ. από τα Άγραφα και 36 χλμ. από την αρχή του χωματόδρομου στον Κρέντη.
Από τα μεγαλύτερα χωριά των Αγράφων που κάποτε έσφιζε από κόσμο. Η κτηνοτροφία ήταν η κύρια ασχολία των κατοίκων. Οι ράχες των γύρω βουνών ήταν γεμάτες γιδοπρόβατα.
Το χειμώνα έχει μόνο 20 κατοίκους, ενώ στην απογραφή στις 18/03/2001 απογράφηκαν 460 κάτοικοι. Οι οικισμοί του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος, οι Άγιοι Θεόδωροι, ο Άγιος Αθανάσιος, η Χιόνο, και τα Καβάκια.
Ο Άγιος Δημήτριος είναι ο πρώτος συνοικισμός (κάτω μαχαλάς) που συναντάμε μπαίνοντας στο χωριό. Εκεί βρίσκεται και η ομώνυμη εκκλησία, πολιούχος του Τροβάτου, κατασκευής του 1611, με σπουδαίες βυζαντινές εικόνες των αγιογράφων Ιωάννου (πατέρας και γιος). Μέσα στο ναό φυλάσεται τεμάχιο του Τίμιου Σταυρού που είναι ο προστάτης του χωριού. Στις 14 Σεπτεμβρίου (του Σταυρού) οι Τροβατιανοί γιορτάζουν με μεγάλη λαμπρότητα. Η εκκλησία αυτή φιλοξένησε το Παιδαγωγικό φροντιστήριο Στερεάς (Σχολής Εθνικής Αντίστασης) της Π.Ε.Ε.Α. ( Πολιτικής-Επιτροπής-Εθνικής-Απελευθέρωσης) τις μέρες της κατοχής 1941-1944.
Συνεχίζοντας προς τα πάνω, συναντάμε τους Άγιους Θεοδώρους, την κεντρική συνοικία του Τροβάτου (πάνω μαχαλάς). Εκεί βρίσκεται και η ομώνυμη εκκλησία με την μεγάλη πλατεία. Στα αριστερά μας ο Άγιος Αθανάσιος, πιο πάνω η συνοικία Χιόνο και απέναντι τα Καβάκια. Από τους Άγιους Θεοδώρους ξεκινάει ένας άλλος δρόμος που οδηγεί στην Κουστέσα Βραγγιανών.
Από αριστερά οι συνοικισμοί Άγιος Δημήτριος, Άγιοι Θεόδωροι, Άγιος Αθανάσιος και Καβάκια
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτούργησε στο Τροβάτο Σχολείο Κοινών και Ανώτερων Γραμμάτων στη Μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου, με ιθύνοντα νου τον ιερομόναχο Αντώνιο τον εκ Τροβάτου. Στη Μονή αυτή μαθήτευσε μεταξύ άλλων και ο μεγάλος διδάσκαλος του Γένους Ευγένιος Γιαννούλης (Για περισσότερα δείτε σχετικό άρθρο για το Μοναστήρι Κοίμησης Θεοτόκου Τροβάτου).
Από τις κορυφές του Τροβάτου ξεκινούν πολλές πηγές που καταλήγουν στο Τροβατόρεμα και από εκεί συμβάλλουν στα νερά του Αγραφιώτη. Οι πιο γνωστές είναι αυτές των Χαλκερών, της Στέρνας, του Πλατή, της Χιόνος, και του Γερομανώλη.
Από τον Απρίλιο του 2008, το Τροβάτο απέκτησε την δικιά του παρουσία στο διαδίκτυο.
w w w . t r o v a t o . g r
Ο πρόεδρος του εκπολιτιστικού συλλόγου Τροβατιανών είναι ο Παναγιώτης Γ. Κουτσολάμπρος.
Ο σύλλογος εκδίδει μία τριμηνιαία εφημερίδα τον " ΝΟΣΤΑΛΓΟ " από το 1980. Τα γραφεία της εφημερίδας βρίσκονται στο Σχηματάρι Βοιωτίας, Μακρυγιάννη 2 Τ.Κ. 32009, με τηλ. 694-2201960
Η εφημερίδα του Συλλόγου των Απανταχού Τροβατιανών
Ο σύλλογος διοργάνωσε αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέων μελών και Δ.Σ. στις 5 Αυγούστου 07 Μεταφερθείτε στην σελίδα του συλλόγου Τροβατιανών, για περισσότερα νέα.
Τοπικό Συμβούλιο Τροβάτου
Α/Α | ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ | ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ | ΙΔΙΟΤΗΤΑ |
1 | ΝΤΑΛΛΗΣ ΛΑΜΠΡΟΣ | ΣΤΕΦΑΝΟΣ | ΠΡΟΕΔΡΟΣ Τ.Σ. |
2 | ΚΑΛΟΓΕΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ | ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | ΜΕΛΟΣ |
3 | ΚΑΛΟΓΕΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΗΛΙΑΣ | ΙΩΑΝΝΗΣ | ΜΕΛΟΣ |
Διάφορα χρήσιμα τηλέφωνα στο Τροβάτο (ταβέρνες-καφενεία κ.λ.π.)
Καλογερογιάννης Χρήστος 24450-31798
Το καλοκαίρι λειτουργούν επίσης:Καλογερογιάννη Φωτεινή 24450-31824
Κουτσολάμπρος Γιώργος 24450-31805
Ντάλλης Λάμπρος 24450-31817
Γεωργίου Πέτρος 24450-31769