Μετά την έγκριση, το 2008, της δέσμης μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέπτυξε το Σύμφωνο των Δημάρχων προκειμένου να προωθήσει και να υποστηρίξει τις προσπάθειες που καταβάλλονταν από τις τοπικές αρχές για την εφαρμογή πολιτικών σχετικά με τη βιώσιμη ενέργεια.
Το Σύμφωνο των Δημάρχων είναι η κυριότερη ευρωπαϊκή κίνηση στην οποία συμμετέχουν τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οποίες δεσμεύονται εθελοντικά να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις περιοχές τους. Με τη δέσμευσή τους, οι υπογράφοντες το Σύμφωνο σκοπεύουν να επιτύχουν και να υπερβούν το στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20% έως το 2020.
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, αναπτύσσουν Σχέδια Δράσης για την Αειφόρο (Βιώσιμη) Ενέργεια (ΣΔΑΕ), εφαρμόζουν δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τόσο σε δημόσιους όσο και ιδιωτικούς τομείς του Δήμου και οργανώνουν Ημέρες Ενέργειας.
Εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας, τα αποτελέσματα των δράσεων των υπογραφόντων είναι ποικίλα: δημιουργία εξειδικευμένων και σταθερών θέσεων εργασίας που δεν υπόκεινται σε μετεγκατάσταση, υγιέστερο περιβάλλον και ποιότητα ζωής, βελτιωμένη οικονομική ανταγωνιστικότητα και μεγαλύτερη ενεργειακή ανεξαρτησία.
Ενώ ολοένα και περισσότεροι δήμοι δείχνουν την πολιτική θέληση να ενταχθούν στο Σύμφωνο, δεν διαθέτουν πάντοτε τους οικονομικούς και τεχνικούς πόρους για να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους. Για το λόγο αυτό, δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Συμφώνου ένα ειδικό καθεστώς για τις δημόσιες διοικήσεις και τα δίκτυα τα οποία είναι σε θέση να βοηθήσουν τους υπογράφοντες να εκπληρώσουν τους φιλόδοξους στόχους τους.
Οι Συντονιστές του Συμφώνου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται επαρχίες, περιφέρειες και τοπικές αρχές, παρέχουν στρατηγική καθοδήγηση, οικονομική και τεχνική υποστήριξη στους υπογράφοντες.
Ένα δίκτυο τοπικών αρχών, οι «Υποστηρικτές του Συμφώνου», δεσμεύονται να μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπο της πρωτοβουλίας μέσω δραστηριοτήτων προώθησης, διασύνδεσης με τα μέλη τους και πλατφόρμων ανταλλαγής εμπειριών.
Χάρη στα μοναδικά χαρακτηριστικά του, καθώς πρόκειται για τη μοναδική κίνηση του είδους της που κινητοποιεί τοπικούς και περιφερειακούς φορείς γύρω από την εκπλήρωση των στόχων της ΕΕ, το Σύμφωνο των Δημάρχων παρουσιάζεται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ως ένα εξαιρετικό μοντέλο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.
Παρακάτω παρουσιάζονται οι δήμοι που έχουν υπογράψει το Σύμφωνο των Δημάρχων:
Κρήτη
Ανωγείων
Αποκορώνου
Ρεθύμνου
Φαιστού
Ηρακλείου
Χερσονήσου
Μαλεβιζίου
Οροπεδίου Λασιθίου
Σητείας
Πλατανιά
Βιάννου
Κεντρική Μακεδονία
Αριστοτέλη
Χαλκηδόνος
Σιντικής
Έδεσσας
Καλαμαριάς
Λαγκαδά
Νεάπολης-Συκεών
Παύλου Μελά
Πηλέα-Χορτιάτη
Σκύδρας
Θερμαϊκού
Θέρμης
Αλμωπίας
Αττική
Ασπροπύργου
Πεντέλης
Διονύσου
Χαϊδαρίου
Ιλίου
Ηλιούπολης
Λυκόβρυσης-Πεύκης
Μεγαρέων
Μινώα-Πεδιάδας
Μοσχάτου-Ταύρου
Νέας Σμύρνης
Παλλήνης
Βριλησσίων
Παιανίας
Αγίας Βαρβάρας
Άγιων Ανάργυρων-Καματερού
Αιγάλεω
Αλίμου
Αμαρουσίου
Στερεά Ελλάδα
Δελφών
Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας
Δομοκού
Δωρίδος
Ερέτριας
Μώλου-Αγίου Κωνσταντίνου
Τανάγρας
Θήβας
Πελοπόννησος
Μεσσήνης
Ευρώτα
Γορτυνίας
Κορινθίων
Λουτρακίου-Περαχώρας
Μεγαλόπολης
Μονεμβασιάς
Νεμέας
Νότιας Κυνουρίας
Πάτρας
Τρίπολης
Ανατολική Μακεδονία-Θράκη
Δοξάτου
Δράμας
Καβάλας
Παγγαίου
Προσοτσάνης
Κομοτηνής
Αλεξανδρούπολης
Δυτική Μακεδονία
Φλώρινας
Κοζάνης
Βοΐου
Αμύνταιου
Νησιά
Ίου
Κέας
Κορθίου
Λέρου
Λειψών
Μήλου
Νίσυρος
Οία
Μούδρου
Σκύρου
Ποσειδωνία
Θεσσαλίας
Βόλου
Τρικκαίων
Φαρσάλων
Αγιάς
