Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ήδη ξεκίνησαν να ανάβουν το τζάκι στο σπίτι για να ζεσταθούν, ενώ μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να ζήσουμε πάλι κατάσταση αιθαλομίχλης στις μεγάλες πόλεις από τους καπνούς από τα τζάκια των σπιτιών.
Εκτός όμως από τον κίνδυνο της βεβαρημένης ατμόσφαιρας, οι κίνδυνοι που διατρέχει η υγεία όλων από το κάψιμο ξύλου σε εσωτερικό χώρο, όπως είναι το σπίτι, είναι πολύ σημαντικοί και απαιτούν μεγάλη προσοχή. Γι” αυτό και είναι απαραίτητη η σωστή απαγωγή του καπνού (καμινάδα, εξαερισμός κλπ) και η σωστή οξυγόνωση και εξαέρωση του χώρου όπου γίνεται η καύση των ξύλων.
Έρευνα επάνω στην ασφάλεια της χρήσης του τζακιού και της σόμπας που καίει προϊόντα ξύλου (πχ πέλετ) μέσα σε ένα σπίτι πραγματοποίησε το νορβηγικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της έρευνας, Anette Kocbach Bølling, οι φυσικές και χημικές ιδιότητες των αιωρούμενων σωματιδίων από την καύση των ξύλων έχουν μεγάλη επιρροή στο πώς τα σωματίδια αυτά μπορούν να επηρεάσουν την υγεία μας. Η επιδείνωση των καρδιαγγειακών παθήσεων και των αναπνευστικών νόσων, όπως το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, είναι οι κύριες ανησυχίες.
Διαφορετικές συνθήκες καύσης παράγουν διαφορετικά σωματίδια
Τα σωματίδια από διάφορες πηγές έχουν διαφορετικές φυσικές και χημικές ιδιότητες, ενώ και διάφοροι ακόμα παράγοντες είναι σημαντικοί όταν μελετάμε τις επιπτώσεις της καύσης ξύλων σε εσωτερικό χώρο, υποστηρίζει η Bølling.
Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν:
-Χημική σύνθεση: Ορισμένα μέταλλα και οργανικές ουσίες είναι πιο επιβλαβή για τα κύτταρα στο σώμα μας από άλλα.
-Διαλυτότητα: Τα υδατοδιαλυτά σωματίδια διαλύονται στο υγρό των πνευμόνων και απομακρύνονται πιο εύκολα με φυσικό τρόπο από τους πνεύμονες.
-Μέγεθος: Το μέγεθος των σωματιδίων καθορίζει το ρυθμό εναπόθεσης στους πνεύμονές μας. Επιπλέον, τα μικρότερα σωματίδια έχουν μεγαλύτερη επιφάνεια ανά μονάδα μάζας, παρέχοντας μια μεγαλύτερη περιοχή για την αλληλεπίδραση με τα κύτταρα στους πνεύμονες μας.
Τα σωματίδια που εκπέμπονται κατά την καύση του ξύλου
Τα σωματίδια από την καύση ξύλου μπορούν να διαχωριστούν σε τρεις κατηγορίες με βάση τις φυσικές και χημικές τους ιδιότητες και τις συνθήκες καύσης:
-Τα σωματίδια που εκπέμπονται από τις κακές συνθήκες καύσης (“αργή” καύση) περιέχουν σχετικά μεγάλες ποσότητες άκαυστων οργανικών ουσιών από το ξύλο, μερικές από τα οποίες μπορεί να είναι καρκινογόνες, όπως οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAH). Αυτά τα σωματίδια είναι αρκετά υδατοδιαλυτά και κανονικά απομακρύνονται σχετικά γρήγορα από τους πνεύμονες.
-Με καλύτερες συνθήκες καύσης (καύση “με φλόγα”) παράγονται σωματίδια του άνθρακα με αδιάλυτο πυρήνα. Ανάλογα με το πόσο καλές είναι οι συνθήκες καύσης, τα σωματίδια άνθρακα έχουν ποικίλες ποσότητες οργανικών ενώσεων στην επιφάνειά τους. Αυτά τα σωματίδια είναι πιθανόν να παραμείνουν στους πνεύμονες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δεδομένου ότι είναι αδιάλυτα.
-Στην πλήρη καύση, όπως για παράδειγμα σε σόμπες pellet, όλο το οργανικό υλικό στο ξύλο διασπάται στον θάλαμο καύσης. Οι μη-καύσιμες ουσίες (τέφρα) που εκπέμπονται από την καμινάδα είναι σωματίδια άλατος κυρίως -όπως θειικό κάλιο- και είναι υδατοδιαλυτά. Όταν αυτά τα σωματίδια αποτίθενται στους πνεύμονες μέσω της εισπνοής, διαλύονται γρήγορα στο υγρό των πνευμόνων και έτσι απομακρύνονται με ασφάλεια από τον οργανισμό.
